Nhu cầu tối thiểu trong cuộc sống mỗi người là được sử dụng nguồn nước sạch, nước là nhân tố thiết yếu đối với sự sinh tồn của con người. Tuy nhiên, nguồn nước sinh hoạt bẩn, bị ô nhiễm có thể gây nhiều bệnh nguy hiểm như tả, thương hàn, các bệnh về tiêu hóa, viêm gan…
Được sử dụng nguồn nước sạch là nhu cầu tối thiểu của người dân nhằm bảo vệ sức khỏe vì nguồn nước bẩn sẽ gây hại đến sức khỏe con người. Dưới đây là một số bệnh lý thường gặp do nguồn nước bị ô nhiễm:
Các bệnh đường tiêu hóa: Với các bệnh thường gặp như: tả, lỵ, thương hàn, tiêu chảy, viêm gan A, bại liệt… Bệnh thường xảy ra do người khỏe ăn hoặc uống phải những thực phẩm, nước uống bị nhiễm vi khuẩn có trong phân người (do không rửa tay với xà phòng sau khi đi vệ sinh hoặc sau khi vệ sinh cho trẻ nhỏ, sau đó cầm vào thức ăn; hoặc do ruồi, gián đậu lên thức ăn, nước uống không được đậy kín…). Sau khi ăn hoặc uống các loại nước đã nhiễm vi khuẩn, virut và ký sinh trùng gây bệnh thì chúng ta dễ dàng bị mắc bệnh. Tuy nhiên, các bệnh lây truyền trên đều có thể ngăn ngừa được nếu chúng ta thực hiện các biện pháp phòng bệnh đơn giản như: rửa tay bằng xà phòng và nước sạch tại các thời điểm trước khi ăn, sau khi đại tiện hoặc sau khi tiếp xúc với người bệnh. Thực hiện ăn chín, uống sôi, không ăn các thức ăn đã ôi thiu. Sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, sử dụng và bảo quản tốt các nguồn nước sạch, giữ gìn vệ sinh môi trường sạch sẽ. Diệt các loại côn trùng có nguy cơ truyền bệnh như ruồi, muỗi, gián…
Bệnh giun sán: Giun đũa, giun tóc, giun móc, giun kim thường lây truyền do trứng giun của người bệnh theo phân ra ngoài rồi lại vào hệ tiêu hóa của người khỏe qua thức ăn, nước uống nhiễm bẩn hoặc chui qua da người vào cơ thể và gây bệnh. Ấu trùng của các loại sán lại từ phân người bệnh vào nước hoặc sống ký sinh trong ốc, cá… Ăn ốc có ấu trùng sán sẽ bị nhiễm sán. Người hay gia súc ăn cá, thịt không nấu chín cũng sẽ mắc bệnh. Để phòng bệnh giun sán, chúng ta không nên ăn gỏi cá, không ăn các loại gia súc bị bệnh chết, không đi chân đất hay để trẻ nhỏ mặc quần thủng đũng, đặc biệt cần chú ý tẩy giun, sán định kỳ và theo hướng dẫn của thầy thuốc.
Bệnh tả: Bệnh tả do Vibrio Cholerae gây ra. Bệnh này hiện vẫn phổ biến ở các nước có hệ thống xử lí nước thải chưa phát triển. Bệnh tả gây tiêu chảy, mất nước, chuột rút cơ, tim đập nhanh, huyết áp thấp, da mất đàn hồi và cảm giác khát khô cổ họng.
Các bệnh do muỗi truyền: Những bệnh do muỗi truyền thường thấy là bệnh sốt rét, sốt xuất huyết, viêm não Nhật Bản,…. Các bệnh này dễ lây lan và có thể bùng phát thành dịch lớn. Bệnh lây truyền bằng cách: muỗi đốt người bị bệnh sau đó đốt người khỏe mạnh, mầm bệnh sẽ truyền vào người khỏe qua vết đốt của muỗi. Để không bị muỗi đốt, khi ngủ chúng ta nên ngủ trong màn, tẩm màn bằng hóa chất; phun thuốc diệt muỗi và đốt hương muỗi trong nhà. Bên cạnh đó, phải vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, phát quang bụi rậm quanh nhà và thu gom phế thải, khơi thông cống rãnh; diệt bọ gậy trong các dụng cụ chứa nước sinh hoạt đồng thời lật úp những dụng cụ chứa nước không dùng đến; thường xuyên tổng vệ sinh dọn sạch ao tù, nước đọng,…
Viêm gan A: Bệnh viêm gan A lây truyền qua các phần tử phân có trong nước và thức ăn ô nhiễm.
Các bệnh về mắt, ngoài da, bệnh phụ khoa: Đa phần các bệnh về mắt, bệnh ngoài da và bệnh phụ khoa có thể truyền từ người bệnh sang người lành qua nước. Bởi vậy, để phòng tránh các bệnh này cần có đủ nước sạch để sử dụng hằng ngày. Đồng thời thực hiện vệ sinh cá nhân tốt, tắm rửa hay giặt giũ phải dùng xà phòng và nước sạch, mỗi người phải sử dụng một khăn mặt riêng, không dùng chung quần áo với người bệnh và không mặc quần áo khi còn ẩm.
Các bệnh nêu trên gây ảnh hưởng đến sức khỏe và môi trường cộng đồng. Vì vậy, mỗi cá nhân phải nâng cao ý thức bảo vệ môi trường như: Không vứt rác, đổ chất thải bừa bãi, sử dụng nguồn nước sạch, cần chú ý hơn khi lựa chọn nguồn thực phẩm, rau tươi, hoa quả đảm bảo chất lượng, không có thuốc trừ sâu, rửa rau quả dưới vòi nước chảy để loại trừ trứng giun sán cùng các chất ô nhiễm, thực hiện ăn chín, uống sôi…
Thanh Huyền