Môi trường trong lành, không khói thuốc lá là điều kiện tốt nhất cho cán bộ y tế làm việc và bệnh nhân đến khám chữa bệnh. Xác định được tầm quan trọng đó, những năm qua Trung tâm Y tế huyện Bình Lục đã tập trung triển khai nhiều hoạt động nhằm hướng đến xây dựng mô hình “Cơ sở y tế không khói thuốc lá”, từng bước tạo môi trường trong sạch, thoáng đãng, đem đến sự hài lòng cho người bệnh và người nhà bệnh nhân khi đến Trung tâm khám, chữa bệnh.
Nếu như trước đây, tại các khu tiếp đón, khám, điều trị của Trung tâm Y tế huyện Bình Lục, chúng ta dễ dàng bắt gặp người hút thuốc lá là y, bác sỹ, bệnh nhân, người nhà bệnh nhân thì nay tình trạng này giảm rõ rệt. Có được sự chuyển biến rõ nét, tích cực đó là do thời gian qua, Trung tâm tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền phòng chống tác hại của thuốc lá (PCTHTL) bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú. Theo ông Đinh Duy Bính, Phó Giám đốc, Chủ tịch Công đoàn Trung tâm Y tế huyện Bình Lục, cho biết: Ngay sau khi có chủ trương xây dựng “Cơ sở y tế không khói thuốc lá” Trung tâm đã xây dựng kế hoạch và tiến hành thành lập Ban chỉ đạo phòng, chống tác hại của thuốc lá; tổ chức truyền thông lồng ghép, phổ biến kiến thức PCTHCTL, Luật PCTHCTL vào các buổi giao ban định kỳ tại Trung tâm.
Trong quá trình thực hiện, Ban Giám đốc Trung tâm phối hợp với Công đoàn, Đoàn thanh niên kiểm tra, giám sát thường xuyên việc thực hiện môi trường không khói thuốc lá của các cá nhân và các khoa, phòng. Riêng tổ chức công đoàn cơ quan có nhiệm vụ đẩy mạnh phong trào xây dựng “Môi trường không khói thuốc” tại tất cả các khoa, phòng. Đặc biệt, các y, bác sỹ, còn chịu trách nhiệm tư vấn về các phương pháp từ bỏ thuốc lá cho người bệnh, người nhà bệnh nhân và cộng đồng, kết hợp lồng ghép các nội dung PCTHCTL vào các hoạt động truyền thông, nâng cao sức khỏe cho mọi người, giúp người bệnh có thêm động lực bỏ thuốc, nâng cao sức khỏe.
Bên cạnh đó, Trung tâm còn tổ chức nhiều hoạt động nhằm nâng cao nhận thức của CBCNVC trong đơn vị về tác hại của thuốc lá, như: Gắn với nhiệm vụ chuyên môn, đội ngũ cán bộ y tế có nhiệm vụ tuyên truyền về tác hại của thuốc lá đến với bệnh nhân và người nhà bệnh nhân; Xây dựng quy định về cơ sở không thuốc lá; Đưa việc thực hiện quy định về xây dựng môi trường “cơ sở y tế không khói thuốc lá” vào nội dung của các buổi họp, giao ban và bình xét thi đua của từng cá nhân trong đơn vị. Xây dựng hệ thống biển báo cấm hút thuốc trong phòng làm việc, khu vực khám, chữa bệnh; treo áp phích tuyên truyền về tác hại của thuốc lá tại khu vực đông người qua lại; nghiêm cấm bán thuốc lá tại quầy dịch vụ, ăn uống, giải khát trong khuôn viên đơn vị… Qua đó, việc xây dựng môi trường cơ sở y tế không khói thuốc của Trung tâm đã có những chuyển biến rõ rệt. Việc cán bộ, nhân viên không sử dụng thuốc lá tại nơi làm việc đã trở thành một quy định thường quy và bắt buộc. Nhiều cán bộ y tế trước đây có thói quen hút thuốc lá nay đã bỏ hẳn thuốc lá hoàn toàn. Hành vi hút thuốc lá của cán bộ y tế hầu như không còn, cũng rất hiếm khi xảy ra tình trạng người nhà, người đến thăm người bệnh hút thuốc lá tại phòng bệnh và hành lang.
Hiện tại, trong khuôn viên của Trung tâm, nhiều bảng cấm “không hút thuốc lá” được lắp đặt ở tất cả các địa điểm dễ thu hút sự chú ý của mọi người, như: phòng làm việc; khu vực khám bệnh và buồng bệnh, nhà ăn… đồng thời chú trọng khâu vệ sinh sạch sẽ ở tất cả các khoa, hành lang, khuôn viên, xem đó là một trong những hoạt động nhằm hướng người bệnh và người nhà của họ chú ý tới việc bảo vệ môi trường trong đơn vị. Nhờ quyết liệt triển khai công tác PCTHCTL mà cán bộ Trung tâm đã có nhận thức đầy đủ hơn về công tác xây dựng môi trường trong lành không khói thuốc. Từ đó, tuyên truyền, vận động người đến khám bệnh, người nhà bệnh nhân thực hiện nghiêm quy định không hút thuốc lá trong Trung tâm, nhất là khu vực phòng khám và khu vực điều trị.
Theo ghi nhận thực tế của phóng viên, tại khu vực khám bệnh, chờ khám bệnh, cũng như khu vực điều trị không có hiện tượng bệnh nhân, người nhà bệnh nhân hay cán bộ y tế hút thuốc lá. Trao đổi với chúng tôi, bà Hoàng Thị Hiền ở TT Bình Mỹ tâm sự: Tôi bị bệnh viêm xoang, rất nhạy cảm với thời tiết nên thường xuyên đến Trung tâm để thăm khám, điều trị. Trước đây, mỗi lần đến viện chờ khám, tôi thực sự khó chịu vì khói thuốc của người nhà bệnh nhân. Thế nhưng vài năm nay, tình trạng trên hầu như không còn.
Ông Trần Văn Điện ở xã Trung Lương, cho hay: Thời gian đầu nhập viện điều trị bệnh hen phế quản, tôi thực sự gặp khó khăn khi cán bộ y tế nhắc nhở không được hút thuốc vì tôi là người “nghiện” thuốc từ lâu. Nhiều khi phải lén ra ngoài để hút cho đỡ thèm. Song sau một thời gian, trước sự nhắc nhở cũng như tư vấn thường xuyên, kỹ lưỡng của bác sỹ về tác hại của thuốc lá đối với người bệnh, nhất là những người mắc bệnh như tôi, dần dần tôi đã giảm được số lần hút thuốc và đến nay thì từ bỏ hoàn toàn. Sức khỏe của tôi được cải hiện rõ rệt.
Trao đổi thêm về việc triển khai thực hiện “Cơ sở y tế không khói thuốc lá”, trong thời gian tới, ông Đinh Duy Bính, cho biết: Để công tác PCTHTL đạt kết quả hơn nữa, ngoài việc tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục về tác hại của hút thuốc lá, lợi ích của môi trường không khói thuốc lá, Trung tâm sẽ đưa ra quy chế phạt hành chính đối với cán bộ, công chức khi có hành vi hút thuốc lá trong giờ hành chính. Phấn đấu đảm bảo 100% CBCNVC từ bỏ thói quen hút thuốc. Đồng thời, tích cực phổ biến các nội quy, quy định về việc cấm hút thuốc lá, vận động bệnh nhân và người nhà bệnh nhân thực hiện các quy định của đơn vị đối với việc xây dựng môi trường không khói thuốc để tiến tới mục tiêu cơ sở y tế không khói thuốc lá.
Có thể nói xây dựng môi trường “Cơ sở y tế không khói thuốc lá” không chỉ góp phần tạo môi trường sạch, đẹp, bảo vệ tốt cho sức khỏe của người bệnh mà còn tạo hành lang pháp lý để mỗi cán bộ nâng cao ý thức trách nhiệm của mình đối với công tác PCTHCTL, và thiết nghĩ cũng không có biện pháp nào hiệu quả hơn là bản thân mỗi người đang hút thuốc lá cần tự giác từ bỏ, như vậy mới từng bước loại trừ hoàn toàn khói thuốc lá, tạo môi trường trong sạch để nâng cao sức khỏe cho mọi người.
Phan Hạnh