Gần đây có nhiều bạn đọc quan tâm đến vấn đề liên quan đến bệnh thủy đậu,thời gian mắc bệnh? làm như thế nào đề phòng được biến chứng?Sau đây trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Hà Nam giới thiệu với bạn đọc một số nội dung sau:
Nhận biết các dấu hiệu mắc thủy đậu
Bệnh thủy đậu xảy ra phần nhiều ở trẻ em, nhưng cũng không ít người lớn mắc bệnh này. Thông thường, từ lúc nhiễm phải virus đến lúc phát ra bệnh, được gọi là thời gian ủ bệnh kéo dài khoảng 2-3 tuần. Bệnh có thể lây từ 1-2 ngày trước khi nổi ban ngứa cho đến khi tất cả những tổn thương đã đóng vảy (thông thường trong vòng 5 ngày từ khi những mụn nước nổi lên).
Những người nào có hệ miễn dịch bị suy yếu mà bị thủy đậu thì có thể phải mất một thời gian lâu hơn để những mụn nước đóng vảy. Khoảng 90% những người nào chưa từng bị thủy đậu trong gia đình, sẽ bị nếu tiếp xúc với một người thân bị nhiễm bệnh.
Giai đoạn bệnh bùng phát sẽ xuất hiện 10 – 14 ngày sau khi tiếp xúc với nguồn bệnh, khởi phát bệnh thường đột ngột với triệu chứng, ngứa, nổi mụn nước vùng đầu, mặt, cổ, chi và thân mình, có thể ở cả vùng niêm mạc như miệng, lưỡi, mũi, mắt, và sinh dục.
Mụn nước xuất hiện rất nhanh trong vòng 12 – 24 giờ sau đó lan ra toàn thân. Mụn nước có kích thước từ 1 – 3 mm đường kính, chứa dịch trong, lõm giữa, xung quanh mụn nước có quầng viêm đỏ.
Tuy nhiên những trường hợp nặng mụn nước sẽ to hơn hay khi bội nhiễm vi khuẩn mụn nước sẽ có màu đục do chứa mủ. Ngoài tổn thương mụn nước trên da, ở trẻ nhỏ thường kèm sốt nhẹ, biếng ăn nhưng ở người lớn hay trẻ lớn thường kèm sốt cao, đau đầu, đau cơ, nôn ói.
Bệnh kéo dài từ 7 – 10 ngày nếu không có biến chứng, các nốt thủy đậu sẽ khô dần, bong vảy và để lại dát thâm, không để lại sẹo, nhưng nếu bị bội nhiễm vi khuẩn có thể để lại sẹo
Không nên chủ quan với biến chứng của thủy đậu
Biến chứng của bệnh thủy đậu rất nhiều, mặc dù đây là một bệnh lành tính, không có triệu chứng nặng nề. Tuy nhiên, bệnh có thể có những biến chứng rất quan trọng. Biến chứng nhẹ của bệnh là nhiễm trùng da, để lại sẹo lõm nơi mụn nước, nặng hơn vi khuẩn có thể xâm nhập từ mụn nước vào máu gây nhiễm trùng huyết.
Các biến chứng nặng có thể gặp như viêm phổi, viêm não, viêm tiểu não… hội chứng Raye liên quan đến bệnh nhân sử dụng thuốc aspirin… là các biến chứng có thể nguy hiểm đến tính mạng, hay để lại di chứng sau này.
Đặc biệt, thậm chí sau khi bệnh nhân đã khỏi bệnh, virus thủy đậu vẫn còn tồn tại trong các hạch thần kinh dưới dạng bất hoạt (ngủ đông). Nhiều năm sau đó, có thể là 10, 20, hay 30 năm sau, khi có điều kiện thuận lợi như sức đề kháng cơ thể kém hay có yếu tố gì khác, thì virus này sẽ tái hoạt động trở lại và gây ra bệnh zona.
Phụ nữ mang thai nếu mắc bệnh thủy đậu sẽ rất nguy hiểm vì sẽ dễ bị biến chứng nặng, đặc biệt là viêm phổi. Khi phụ nữ mang thai bị thủy đậu ở 3 tháng đầu của thai kỳ, virus có thể sẽ gây sẩy thai, hay khi sinh ra trẻ sẽ bị thủy đậu bẩm sinh với nhiều dị tật như đầu nhỏ, co gồng tay chân, sẹo bẩm sinh… Còn nếu bị trong những ngày sắp sinh hay sau sinh trẻ bị lây bệnh sẽ rất nặng với mụn nước nổi rất nhiều và dễ bị biến chứng viêm phổi.
Cần chủ phòng tiêm vaccine ngừa thủy đậu
Để phòng ngừa thủy đậu, mọi người cần tiêm vaccine phòng bệnh đầy đủ. Vaccine phòng bệnh thủy đậu có hiệu quả cao và lâu dài, giúp cơ thể tạo kháng thể chống lại virus thủy đậu, được áp dụng đối với các đối tượng sau:
– Tất cả trẻ em từ 12-18 tháng tuổi được tiêm 1 lần.
– Trẻ em từ 19 tháng tuổi đến 13 tuổi chưa từng bị thủy đậu lần nào cũng tiêm 1 lần.
– Trẻ em trên 13 tuổi và người lớn chưa từng bị thủy đậu lần nào thì nên tiêm 2 lần, nhắc lại cách nhau từ 4-8 tuần.
– Phụ nữ có kế hoạch sinh con cần tiêm phòng vaccin thủy đậu trước khi dự định mang thai 3-5 tháng.
Nếu đã được chủng ngừa vaccine thủy đậu, đại đa số từ 80-90% có khả năng phòng bệnh tuyệt đối. Tuy nhiên, cũng còn khoảng 10% còn lại là có thể bị thủy đậu sau khi tiêm chủng, nhưng các trường hợp này cũng chỉ bị nhẹ, với rất ít nốt mụn nước, khoảng dưới 50 nốt, và thường không bị biến chứng.
Thời gian ủ bệnh của thủy đậu từ 1-2 tuần sau khi tiếp xúc với bệnh nhân, do đó, nếu một người chưa được tiêm phòng vaccine thủy đậu mà có tiếp xúc với bệnh nhân thủy đậu, trong vòng 3 ngày sau khi tiêm ngừa thì vaccine có thể phát huy tác dụng bảo vệ ngay sau đó giúp phòng ngừa bệnh.
Phan Hạnh (tổng hợp)