Điểm báo ngày 15/2/2019
Cảnh báo từ bệnh viện: Mắc cúm mùa – Chủ quan là nguy; Sốt xuất huyết gia tăng ở người lớn; Cấp cứu 2 cố gái trẻ nguy kịch vì ngộ độc rượu
Cảnh báo từ bệnh viện: Mắc cúm mùa – Chủ quan là nguy
Khoa Hồi sức tích cực- Bệnh viện Bạch Mai hiện đang điều trị cho 2 bệnh nhân mắc bệnh cúm A/H1N1 trong tình trạng rất nguy kịch.
Thai phụ mang song thai mất mạng vì mắc cúm mùa
Ngày 12/2, PGS.TS Đào Xuân Cơ, Trưởng khoa Hồi sức tích cực (BV Bạch Mai) cho biết, trong dịp Tết vừa qua, khoa tiếp nhận nhiều trường hợp bệnh nhân nhiễm cúm mùa nhưng diễn biến nguy kịch.
Tại khoa tiếp nhận 4 trường hợp, cả 4 ca đều phải thực hiện kỹ thuật cao nhất, tim phổi nhân tạo (ECMO) để hi vọng cứu bệnh nhân nhưng một trường hợp là sản phụ mang song thai 24 tuần đã không thể qua khỏi, một trường hợp khác diễn biến rất nặng.
Tại BVĐK Ninh Bình, ê kip của khoa Hồi sức tích cực- Bệnh viện Bạch Mai cũng hỗ trợ kỹ thuật tim phổi nhân tạo cho một trường hợp nhiễm cúm mùa trầm trọng, sau đó mới có thể chuyển bệnh nhân ra Hà Nội, trong quá trình vận chuyển nhiều lần người bệnh rơi vào tình trạng nguy kịch.
Trường hợp của nam bệnh nhân L.Đ.C (64 tuổi- ở Sơn Tây- Hà Nội) được chuyển đến Khoa Hồi sức tích cực- Bệnh viện Bạch Mai lúc 17h 5’ ngày 25/1/2019 trong tình trạng khó thở, ý thức chậm, đã được đặt nội khí quản hỗ trợ hô hấp. Theo lời kể của người nhà, trước đó 6 ngày, bệnh nhân xuất hiện sốt cao liên tục, ho khan, khó thở kèm tức ngực, đi khám tại tuyến cơ sở được chẩn đoán viêm phổi, kê đơn điều trị nhưng tình trạng không cải thiện.
Tại Khoa Hồi sức tích cực, bệnh nhân được chẩn đoán viêm phổi biến chứng ARDS (hội chứng suy hô hấp cấp). Mặc dù được điều trị tích cực với các kỹ thuật hiện đại nhất song tiên lượng sống của bệnh nhân còn rất dè dặt.
Trường hợp bệnh nhân nam khác 48 tuổi (ở Ứng Hòa- Hà Nội) xuất hiện các triệu chứng thông thường của cúm như ho, hắt hơi, sổ mũi, sốt, nhức mỏi toàn thân. Đáng lưu ý, trước đó gia đình anh cũng có vài người mắc cúm. Nghĩ là chỉ mắc cúm thông thường nên phải đến 4 ngày sau anh mới nhập viện điều trị. Lúc này anh đã có biến chứng suy đa phủ tạng và nhanh chóng rơi vào nguy kịch.
Hiện tại quanh người anh là rất nhiều máy mọc hiện đại nhất như hệ thống tim phổi nhân tạo ECMO, máy lọc máu liên tục, thở máy để mong giữ được tính mạng.
Khoa Hồi sức tích cực đã lấy mẫu xét nghiệm cho cả hai bệnh nhân trên. Theo kết quả của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương vừa trả lời, cả hai trường hợp đều dương tính với virus cúm A/H1N1 (hay còn gọi là cúm mùa). Mặc dù không phải nhiễm cúm gia cầm H5N1 như nghi ngờ trước đó song với những biến chứng nguy kịch như trên, việc chúng ta cảnh giác với cúm là không thừa.
Có thể biến chứng nguy hiểm, tử vong do mắc cúm
Từ hai bệnh nhân cúm mùa trên, PGS. TS Đào Xuân Cơ – Trưởng khoa Hồi sức tích cực – Bệnh viện Bạch Mai chia sẻ: Cúm mùa (A/H1N1) là loại cúm thường gặp ở Việt Nam, do virus gây ra và lây truyền qua đường hô hấp, người lành có thể mắc bệnh trực tiếp khi hít phải giọt bắn nước mũi, nước bọt khi người bệnh hắt hơi, ho hoặc gián tiếp qua bàn tay khi cầm nắm các vật dụng có nhiễm nước mũi, nước bọt của bệnh nhân (thành giường, tay nắm cửa, điện thoại…) hoặc do dùng chung dụng cụ với bệnh nhân (cốc chén, bát đũa, thau chậu…).
PGS. TS Đào Xuân Cơ cho biết, đa số các trường hợp cúm mùa sẽ tự khỏi. Ở giai đoạn đầu bệnh thường kéo dài khoảng 3 ngày với các triệu chứng sốt, nhức đầu, đau cơ, mệt mỏi, chán ăn … Sau đó, các triệu chứng hô hấp sẽ xuất hiện như ho khan, sổ mũi, đau họng. Sốt là triệu chứng quan trọng, thường kéo dài 3 ngày đầu, nhưng có thể lên tới 4 – 8 ngày, nhiệt độ thường tăng nhanh và cao đến 40 – 41 độ C,
Tuy nhiên một số trường hợp bệnh có thể tiến triển nặng: sốt cao, khó thở, tím tái, phù phổi do suy tim và có thể gây tử vong. Đặc biệt là những trường hợp có tiền sử mắc các bệnh mạn tính, suy giảm đề kháng, miễn dịch như suy thận, đái tháo đường, người nghiện rượu, phụ nữ có thai, người già, trẻ nhỏ….
Vì thế, khi có các biểu hiện ho tăng lên, sốt tăng, tức ngực, khó thở khi đã được dùng các thuốc cảm cúm thông thường cần đưa người bệnh đến các cơ sở y tế chuyên sâu để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra.
Làm gì để phòng tránh cúm hiệu quả?
Phương pháp phòng cúm mùa hiệu quả nhất theo PGS. TS Đào Xuân Cơ là tiêm phòng vắc xin cúm. Đặc biệt, những người có bệnh lý nền, cơ địa suy giảm miễn dịch, người già, trẻ nhỏ,… cần tiêm phòng đầy đủ và đúng lịch các chủng cúm đã có vắc – xin. Đây là biện pháp phòng bệnh an toàn, đặc hiệu và kinh tế nhất.
Ngoài ra, người dân cần tuân thủ tốt các thói quen vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng; Che miệng và mũi khi ho, hắt hơi hoặc dùng khăn giấy sau đó bỏ vào thùng rác, nếu che bằng tay thì cần rửa tay ngay sau khi ho, hắt hơi nhằm trách lây nhiễm sang vật dụng khác, cho người khác.
“Vệ sinh tay thường xuyên, nhiều lần trong ngày cũng là 1 trong những biện pháp phòng cúm và các bệnh lây nhiễm thông thường khác khá hiệu quả, không tốn kém và dễ thực hiện”- PGS.TS Đào Xuân Cơ nói
Vệ sinh và mở cửa thoáng mát nơi ở, lớp học, phòng làm việc; lau chùi bề mặt, vật dụng bằng hoá chất sát khuẩn thông thường. Người dân nên tự theo dõi sức khỏe hàng ngày, nếu có biểu hiện sốt, ho, đau họng…thì thông báo cho trường học, cơ quan, đoàn thể nơi đang học tập, công tác và cơ sở y tế địa phương. Nếu được xác định mắc cúm thì cần được cách ly và đeo khẩu trang.
Những người mắc bệnh mạn tính, phụ nữ mang thai, người già, trẻ em cần tránh tiếp xúc với người nghi ngờ mắc bệnh cúm. Không tự ý sử dụng thuốc đặc biệt là thuốc kháng vi rút như Tamiflu mà phải tuân theo hướng dẫn của thầy thuốc. (Sức khỏe & Đời sống, trang 3)
Sốt xuất huyết gia tăng ở người lớn
Mặc dù không phải thời kỳ cao điểm của dịch sốt xuất huyết (SXH), nhưng theo thống kê của Trung tâm Y tế dự phòng TPHCM, số ca mắc SXH đang điều trị tại các cơ sở y tế trên địa bàn TP có chiều hướng gia tăng nhanh so với cùng kỳ năm 2018. Đáng lo, các ca mắc là người lớn, nhưng do chủ quan, lơ là đã để lại hậu quả nặng nề với những biến chứng nguy hiểm.
Chủ quan khiến bệnh nguy kịch
Tại Khoa Nhiễm D, Bệnh viện (BV) Bệnh nhiệt đới TPHCM, số bệnh nhân mắc SXH luôn trong tình trạng quá tải, thậm chí những dãy hành lang cũng được kê thêm giường để điều trị bệnh nhân.
Đang điều trị ngày thứ 4 tại đây, anh Nguyễn Hoàng Huy (24 tuổi, ngụ tỉnh Bạc Liêu) cho biết, trong những ngày nghỉ Tết Nguyên đán vừa qua, anh về quê đón tết cùng gia đình. Đến ngày 6-2 (nhằm mùng 2 tết), anh bắt đầu có triệu chứng sốt, mệt mỏi. Nghĩ mình chỉ bị cảm thông thường anh đến hiệu thuốc tây gần nhà mua thuốc về tự điều trị.
2 ngày sau dù triệu chứng sốt thuyên giảm nhưng cơ thể anh lại xuất hiện những đợt nóng, lạnh bất thường. Quá lo lắng, anh Huy đến BV địa phương khám và xác định bị SXH ở ngày thứ 5, được chỉ định nhập viện điều trị. Để thuận lợi cho công việc sau khi khỏi bệnh, anh xin chuyển lên BV Bệnh nhiệt đới điều trị.
Hiện sức khỏe của anh đã tương đối ổn định. Không may mắn như anh Huy, anh Nguyễn Ngọc Tâm (57 tuổi, quê Đắk Nông) nhập viện điều trị khi bệnh đã trở nặng.
Anh Tâm cho biết, từ ngày 9-2, anh bắt đầu có biểu hiện sốt, tay chân rã rời, nghĩ bị cảm do thời tiết nên chỉ ở nhà uống thuốc tự điều trị. Tuy nhiên bệnh không khỏi mà còn diễn tiến nặng và được gia đình đưa đến BV khám, mới biết mình mắc SXH nặng.
Theo thống kê của BV Bệnh nhiệt đới, trong tháng 1-2019, BV tiếp nhận và điều trị 1.690 bệnh nhân mắc SXH, tăng gần gấp 3 lần so với cùng kỳ năm ngoái. BV đã ghi nhận 1 ca tử vong, 1 số ca bệnh chuyển nặng phải lọc máu.
Bác sĩ CKII Nguyễn Thanh Phong, Trưởng khoa Nhiễm D – BV Bệnh nhiệt đới TPHCM, cho biết, thông thường sau Tết Nguyên đán là chu kỳ đi xuống của bệnh SXH, nhưng hiện tại số ca mắc tại khoa vẫn luôn ở mức cao.
“BV Bệnh nhiệt đới có 2 khoa tiếp nhận bệnh nhân SXH người lớn là Khoa Nhiễm C và Nhiễm D, trong đó Khoa Nhiễm D mỗi ngày tiếp nhận trung bình 50 bệnh nhân khiến khoa luôn quá tải. Trong suốt Tết Nguyên đán, số ca mắc không giảm khiến các bác sĩ, y tá, điều dưỡng luôn phải căng mình làm việc. Nhiều trường hợp bệnh nhân SXH không được phát hiện sớm, khi vào viện đã có dấu hiệu chuyển nặng”, bác sĩ Nguyễn Thanh Phong thông tin.
Chủ động phòng chống
Thống kê của Trung tâm Y tế dự phòng TPHCM, tính từ đầu năm đến ngày 10-2 trên địa bàn TP ghi nhận hơn 6.000 trường hợp mắc SXH, 978 ca sởi và 386 ca bệnh tay chân miệng.
Lý giải về nguyên nhân gia tăng trên, bác sĩ Lê Hồng Nga, Trưởng khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm Trung tâm Y tế dự phòng TPHCM, cho rằng thời điểm giao mùa, nhiệt độ, độ ẩm thay đổi là lúc dịch bệnh có xu hướng gia tăng.
Cùng với việc nghỉ tết dài, sự biến động về di cư khiến dịch có nguy cơ lây lan và bùng phát. Hiện số ca mắc SXH ở trẻ em và người lớn tại TPHCM tương đương nhau về số lượng. Để chủ động phòng chống SXH, cần có nhận biết đúng về bệnh.
Theo đó, khi trẻ khởi phát sốt cao đột ngột kéo dài 2-7 ngày kèm theo dấu hiệu mặt đỏ, da xung huyết, đau nhức cơ khớp, đau đầu, có trường hợp kèm theo đau họng, viêm kết mạc, buồn nôn và nôn, tiếp đến là xuất huyết những chấm đỏ vùng cẳng tay, chân, nách, ngực, thắt lưng, chảy máu mũi, chảy máu chân răng, đi cầu ra máu, gan to, một số trường hợp diễn biến sốc biểu hiện chân tay lạnh, mạch nhanh, huyết áp không đo được…. cần được nhập viện cấp cứu điều trị kịp thời.
Đối với người lớn nhiễm bệnh SXH, có 2 dạng thường gặp là SXH biểu hiện ra bên ngoài và SXH nội tạng. Dạng SXH có biểu hiện bên ngoài ở người lớn diễn biến bất thường và triệu chứng rầm rộ hơn trẻ em, thời gian sốt kéo dài 11-12 ngày.
SXH người lớn nguy hiểm nhất là gây tụt huyết áp và sinh ra các biến chứng xuất huyết tiêu hóa, suy gan, suy thận, rối loạn đông máu… Dạng SXH gây xuất huyết nội tạng (thường gặp xuất huyết đường tiêu hóa và xuất huyết não).
SXH dạng này gây xuất huyết đường tiêu hóa ở người lớn, biểu hiện ban đầu rất bình thường chỉ sốt, không nổi ban. Sau 1-2 ngày, bệnh nhân tiêu ra máu, phân màu đen hoặc máu tươi số lượng không nhiều, trên da xuất hiện các chấm xuất huyết, da xanh người mệt mỏi…
SXH gây xuất huyết não cũng rất khó nhận biết, vì biểu hiện ban đầu không rõ ràng, thông thường người bệnh bị sốt, đau đầu, bị liệt có thể liệt tay, chân hoặc liệt nửa người và sau đó bị hôn mê rồi dẫn đến tử vong.
Theo bác sĩ Nguyễn Thanh Phong, điều nguy hiểm của SXH là bệnh chỉ trở nặng sau khi bệnh nhân đã hết sốt, thường là ngày thứ 3 sau khi phát bệnh, lúc đó mới xuất hiện các triệu chứng nguy hiểm như giảm tiểu cầu, suy gan, suy thận…
“Diệt muỗi và diệt lăng quăng là biện pháp chủ động phòng bệnh hữu hiệu và đơn giản nhất. Những người có dấu hiệu bị bệnh SXH nên đến các cơ sở y tế quận huyện để được tư vấn và hướng dẫn chăm sóc điều trị đúng cách. Không tự ý điều trị tại nhà’’, bác sĩ Nguyễn Thanh Phong khuyến cáo. (Sài Gòn giải phóng, trang 6)
Cấp cứu 2 cố gái trẻ nguy kịch vì ngộ độc rượu
Tại Trung tâm chống độc – Bệnh viện Bạch Mai vừa tiếp nhận điều trị 2 bệnh nhân nữ còn rất trẻ, một người 19 tuổi, một người 23 tuổi, nhập viện trong tình trạng nguy kịch vì ngộ độc rượu.
Trường hợp đầu tiên là một cô gái 19 tuổi, quê Sơn La, được chuyển xuống cấp cứu sau khi đã được truyền 5 chai nước ở nhà trong hơn 2 tiếng để giải độc rượu nhưng không tỉnh. Trước đó, ngày 7-2, cô gái này đi chúc tết cùng bạn bè và về nhà một bạn trong nhóm ăn cơm, uống rượu mừng năm mới.
Tại thời điểm nhập viện Bạch Mai, nữ bệnh nhân này trong tình trạng hôn mê, gọi hỏi không thưa phải đặt ống thở và điều trị tích cực. Sau gần 20 giờ điều trị, bệnh nhân đã tỉnh và có thể nói chuyện được, đã qua giai đoạn nguy hiểm. Kết quả xét nghiệm máu cho thấy bệnh nhân không có cồn công nghiệp methanol nhưng có thể rơi vào nguy kịch do uống nhiều rượu.
Trường hợp thứ 2 là một cô gái 23 tuổi, có tiền sử uống rượu nhiều, mỗi ngày uống khoảng nửa lít rượu các loại.
Theo bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, phụ trách Trung tâm Chống độc – Bệnh viện Bạch Mai, dù là bia rượu nhẹ hay nặng thì lạm dụng đều nguy hại cho sức khỏe, đặc biệt gan, thận, thần kinh. (An ninh thủ đô, trang 6)
Kiểm tra 3 nhà hàng ở chùa Hương, cả 3 đều vi phạm an toàn thực phẩm
Cả 3 nhà hàng kinh doanh ăn uống trong khu vực chùa Hương (huyện Mỹ Đức, Hà Nội) khi được kiểm tra sáng 14-2 đều tồn tại những vi phạm về đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm (ATTP), trong đó 2 nhà hàng bị lập biên bản xử lý…
Sáng nay, 14-2, Đoàn kiểm tra liên ngành ATTP số 1 của TP Hà Nội đã tái kiểm tra công tác bảo đảm ATTP tại lễ hội chùa Hương (huyện Mỹ Đức). Là lễ hội lớn nhất trong năm trên địa bàn Hà Nội, khu vực chùa Hương có gần 60 cơ sở kinh doanh thực phẩm nhưng đa phần là các cơ sở hoạt động thời vụ.
Tại thời điểm kiểm tra sáng 14-2, đoàn liên ngành số 1 của thành phố do ông Trần Văn Chung, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội làm trưởng đoàn đã tiến hành kiểm tra thực tế 3 nhà hàng, qua đó phát hiện nhiều vi phạm về ATTP.
Cụ thể, cả 3 nhà hàng được kiểm tra đều thực hiện bảo quản thực phẩm không đúng quy định, 2/3 nhà hàng vệ sinh bát ăn không đạt yêu cầu, 2/3 nhà hàng chưa xuất trình giấy tờ chứng minh nguồn gốc thực phẩm.
Trưởng đoàn kiểm tra – ông Trần Văn Chung đã yêu cầu lập biên bản xử lý vi phạm đối với 2 nhà hàng có nhiều vi phạm là nhà hàng Doanh Hạnh và nhà hàng Năm Thành.
Trong đó, tại nhà hàng Doanh Hạnh, qua xét nghiệm nhanh 10 mẫu bát thì có 9 bát rửa không sạch. Còn tại nhà hàng Năm Thành, tủ đựng những túi đá viên dùng liền lại để chung cả thực phẩm sống. Đoàn kiểm tra đã yêu cầu huỷ bỏ toàn bộ những túi đá này để tránh nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm.
Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Trần Văn Chung đánh giá, công tác bảo đảm ATTP ở các lễ hội trên địa bàn thành phố năm nay đã tốt hơn trước rất nhiều nhưng qua kiểm tra vẫn phát hiện nhiều vi phạm, nhất là ở những cơ sở hoạt động thời vụ. Do đó cần tiếp tục tăng cường kiểm tra, giám sát chặt tại các cơ sở hoạt động thời vụ. (An ninh thủ đô, trang 6)
Bộ Y tế kiểm tra thực phẩm mùa lễ hội
Sáng 14/2, đoàn kiểm tra an toàn vệ sinh thực phẩm Bộ Y tế phối hợp với Sở Y tế Nam Định đã kiểm tra tình hình an toàn thực phẩm tại một số điểm lễ hội lớn của tỉnh.
Đoàn đã tiến hành kiểm tra các hộ kinh doanh thực phẩm khu vực xung quanh Đền trần và Đền Bảo Lộc, nơi dự kiến đón hàng vạn người trong ngày lễ hội.
Theo PGS.TS Nguyễn Thanh Phong, kiểm tra bước đầu, test nhanh sản phẩm giò chả không phát hiện hàn the. Tuy nhiên, ông Phong cũng nhấn mạnh phải tiếp tục kiểm tra sát sao, để đảm bảo vào ngày lễ hội, khách thập phương đổ về đông, công tác an toàn thực phẩm cũng phải được đảm bảo như ngày hôm nay khi được kiểm tra… (Tuổi trẻ, trang 13)
Không chủ quan với dịch sốt xuất huyết
Mặc dù sau Tết Nguyên đán là chu kỳ đi xuống của bệnh sốt xuất huyết (SXH) nhưng hiện tại số ca mắc SXH tại TPHCM đang ở mức cao.
Ngày 14/2, Trung tâm Y tế dự phòng TPHCM cho biết, tính từ đầu năm đến nay, toàn thành phố có 6.067 trường hợp mắc SXH. Đại diện trung tâm cho biết, mặc dù đang trong giai đoạn cuối của mùa dịch 2018-2019, số ca mắc đang có xu hướng giảm hàng tuần, tuy nhiên vẫn cao hơn so vơi cùng kỳ năm 2018.
Ghi nhận tại khoa Nhiễm D, BV Bệnh nhiệt đới TPHCM cho thấy mỗi ngày khoa tiếp nhận trung bình 50 bệnh nhân nhập viện vì SXH. Thống kê từ đầu năm đến nay, tại BV Bệnh Nhiệt đới đã có một trường hợp tử viong do SXH, số ca nặng phải thở máy, lọc máu từ 3-5 ca. (Tiền phong, trang 3)
Người dân cần chủ động tiêm vaccine phòng cúm
Từ Tết Nguyên đán đến nay, lượng bệnh nhân nhập viện vì mắc cúm mùa và sởi gia tăng ở cả người lớn và trẻ em. Đã có 1 ca mắc virut cúm tử vong là thai phụ ở Thanh Hóa và 2 ca cấp cứu tại Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng viêm phổi cấp, suy đa phủ tạng do đồng nhiễm cúm A/H1N1 và cúm B. Số bệnh nhân mắc sởi ở Hà Nội và các tỉnh phía Nam tăng cả trên người lớn, thai phụ. Đa số các ca mắc sởi lại rơi vào trẻ chưa tiêm phòng hoặc tiêm phòng chưa đủ… (Công an nhân dân, trang 2)
Lo ngại nguy cơ bùng phát dịch bệnh mùa đông xuân
Đã có một trường hợp tử vong do cúm H1N1, hàng trăm ca mắc sởi trong tháng 1 và đầu tháng 2-2019. Ông Hoàng Đức Hạnh, phó giám đốc Sở Y tế Hà Nội cho biết đã có xấp xỉ 120 ca mắc sởi ở Hà Nội từ đầu năm 2019 đến nay, mặc dù từ cuối tháng 12-2018 Hà Nội đã chủ động tiêm vét ngừu sởi cho toàn bộ trẻ 1-5 tuổi… (Tuổi trẻ, trang 13).