Có nhiều nguyên nhân gây nguy cơ suy thận, một trong số đó là do hút thuốc lá. Hãy cùng Nhà thuốc Thanh Nghị tìm hiểu xem thuốc lá gây suy thận như thế nào trong bài viết dưới đây
1. Suy thận là gì?
Thận là cơ quan nằm sau lưng hai bên cột sống, ngay phía trên eo. Thận giữ vai trò quan trọng trong duy trì sự sống của cơ thể: lọc máu bằng cách loại bỏ chất thải và nước dư thừa, duy trì cân bằng muối và chất điện giải trong máu, giúp điều chỉnh huyết áp,….
Bệnh suy thận được hiểu là sự suy giảm các chức năng trên của thận. Khi thận bị tổn thương, việc thực hiện chức năng bài tiết sẽ bị suy giảm, từ đó dẫn đến việc ứ đọng những chất cặn bã, độc hại bên trong cơ thể.
Nếu không chữa trị, thận cuối cùng có thể ngừng hoạt động hoàn toàn. Mất chức năng thận rất nghiêm trọng và có khả năng gây tử vong.
2. Hút thuốc lá gây suy thận như thế nào?
a. Hút thuốc lá có gây suy thận không?
Bác sĩ Sara-Joan Pinto-Sietsma cùng các đồng nghiệp tại Bệnh viện Đại học Groningen và Viện Đại học Groningen ở Hà Lan đã tiến hành khảo sát xét nghiệm nước tiểu, mẫu máu của hơn 7.000 người, tuổi từ 28 đến 75.
Chia thành 3 nhóm:
- Nhóm 1: Những người không hút thuốc.
- Nhóm 2: Những người đang hút thuốc.
- Nhóm 3: Những người đã cai thuốc lá (ít nhất là 1 năm).
Kết quả:
- Nhóm 2 những người đang hút thuốc và nhóm 3 đã cai thuốc lá có mức albumin (một thành phần đạm) trong nước tiểu cao hơn so với nhóm người không hút thuốc.
- Các cơ quan nhóm 2 và 3 bài tiết creatinine (chỉ số đánh giá chức năng thận) chậm hơn bình thường. Lượng albumin trong nước tiểu cao và chậm đào thải creatinine là dấu hiệu sớm của chức năng thận bị tổn thương.
Dựa trên những kết quả đó, các nhà nghiên cứu cho rằng, chất độc hại trong thuốc lá chính là thủ phạm gây suy giảm chức năng thận.
Nguy cơ suy thận vì thuốc lá đã được khoa học ghi nhận.
Một thành viên của Ủy ban Giáo dục công chúng Foundation Thận Quốc gia nói: Ở bệnh nhân tiểu đường, phải mất khoảng một năm kể từ khi người bệnh ngừng hút thuốc thì hàm lượng albumin mới về mức bình thường. Còn nếu nó tiếp tục tăng thì tình trạng Microalbumin niệu nghiêm trọng sẽ xảy ra.
Như vậy, hút thuốc lá gây suy thận là có cơ sở và đã được khoa học và thực tế chứng minh. Càng hút nhiều thuốc lá thì khả năng bị suy thận càng cao, đồng thời gia tăng gánh nặng cho sức khỏe cơ thể.
- Bạn có thể tham khảo thêm những tác hại khác của thuốc lá đến thận trong bài viết: Hút thuốc lá có ảnh hưởng đến thận không?
b. Các thành phần của thuốc lá gây suy thận
Theo thông tin từ MRFIT, những nam giới không bị mắc bệnh thận sẽ có nguy cơ tăng khả năng mắc bệnh giai đoạn cuối nếu họ hút thuốc. Những ai nghiện thuốc lá còn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn gấp nhiều lần.
Khi hút thuốc lá, Nicotine và các chất hóa học nguy hiểm xâm nhập vào cơ thể gây ra tình trạng:
- Tăng huyết áp và nhịp tim.
- Giảm lưu lượng máu trong thận.
- Tăng sản xuất angiotensin II (một hormone được sản xuất ở thận).
- Làm hẹp các mạch máu trong thận.
- Tổn thương các tiểu động mạch (các nhánh của động mạch).
- Hình thành nên bệnh xơ cứng động mạch.
- Đẩy nhanh tiến độ suy thận.
Theo thông tin từ Hiệp hội bệnh nhân thận ở Mỹ (AAKP), các nghiên cứu đã chứng minh rằng hút thuốc lá gây hại cho thận, có thể làm bệnh thận trở nặng và gia tăng nguy cơ dẫn đến triệu chứng thận tiết niệu hay còn gọi là protein niệu (tình trạng lượng protein trong nước tiểu vượt mức cho phép).
Công thức hóa học của Nicotine – tác nhân chính gây hại cho thận
* Các chất hóa học trong thuốc lá (nhất là Nicotine) còn làm hỏng lớp màng lót trên các thành động mạch, làm cho động mạch thu hẹp lại, dẫn đến quá trình lưu thông máu bị cản trở, lực tác động của máu trên thành động mạch tăng lên làm tăng nguy cơ bị huyết áp.
Đặc biệt, khi mảng xơ vữa tích tụ gây nghẽn mạch, nếu các mảng xơ vữa này bị vỡ ra thì các hợp chất trong khói thuốc lá làm tăng kết tập tiểu cầu. hình thành cục máu đông gây ra bệnh tiểu đường
Huyết áp và tiểu đường chính là nguyên nhân hàng dầu dẫn đến suy thận cấp và mãn tính.
MỘT SỐ THÔNG TIN BẠN NÊN BIẾT:
1. Triệu chứng cảnh báo bạn có nguy cơ bị suy thận:
- Buồn nôn, chán ăn, cảm thấy mệt mỏi.
- Gặp các vấn đề về giấc ngủ, tinh thần giảm sút.
- Lượng nước tiểu thay đổi, xuất hiện tình trạng giật cơ bắp và chuột rút.
- Nấc, ngứa dai dẳng, sưng bàn chân và mắt cá chân.
- Đau ngực, đau lưng, khó thở.
- Tiểu đường, cao huyết áp rất khó kiểm soát.
Vì thận có khả năng “tự chữa lành: rất tốt, nên ở giai đoạn đầu, bệnh thường không có triệu chứng. Đến khi xuất hiện triệu chứng thì bệnh đã ở giai đoạn nặng, dễ chuyển sang mãn tính rất nguy hiểm.
Đau lưng là 1 trong số những triệu chứng của suy thận
2. Một số nguyên nhân khác gây suy thận
- Huyết áp và tiểu đường không được kiểm soát tốt là nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng suy thận.
- Sử dụng thuốc kháng sinh dài ngày, liều lượng không thích hợp cũng có nguy cơ dẫn đến suy thận.
- Một số bệnh thận – niệu: sỏi thận, trướng nước thận, viêm thận bể thận… nếu không điều trị tốt, các bệnh này sẽ ảnh hưởng chức năng thận, dần dần gây biến chứng suy thận mạn
- Một số bệnh lý nhiễm trùng có thể gây biến chứng thận và suy thận: viêm cầu thận, thận hư.
- Lối sống có ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến chức năng thận như ăn nhiều muối, đường, chất đạm, chất mỡ; ăn ít rau quả; ít vận động; stress.
- Tuổi tác: Những người trên 65 tuổi thường có nguy cơ mắc bệnh này khá cao.
- Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc suy thận và khiến tình trạng bệnh nặng nề hơn.
3. Bệnh suy thận có nguy hiểm không?
Bệnh suy thận tùy theo cấp độ diễn biến bệnh mà sự ảnh hưởng đến sức khỏe con người càng tăng cao:
- Giữ nước, có thể dẫn đến phù ở tay và chân, huyết áp cao, hoặc chất dịch trong phổi (phù phổi).
- Sự gia tăng đột ngột nồng độ kali trong máu (tăng kali máu), làm giảm khả năng tim của bạn hoạt động và có thể đe dọa tính mạng.
- Bệnh tim và mạch máu (bệnh tim mạch).
- Xương yếu và tăng nguy cơ gãy xương.
- Thiếu máu.
- Giảm ham muốn tình dục hoặc bất lực. Đây cũng là 1 trong số những tác hại của thuốc lá gây ra. Bạn có thể tìm hiểu kỹ hơn trong bài viết: Tác hại của thuốc lá đến sinh lý như thế nào?
- Tổn thương hệ thần kinh trung ương của bạn, mà có thể gây ra khó tập trung, thay đổi tính cách hoặc co giật.
- Giảm phản ứng miễn dịch, mà làm cho bạn dễ bị nhiễm trùng hơn.
- Viêm màng ngoài tim – màng bao phủ ngoài trái tim.
- Biến chứng trong thai kỳ mang nguy cơ cho người mẹ và con.
Thận giữ vai trò quan trọng trong việc duy trì sự sống của cơ thể. Nếu thận bị suy mà không được chữa trị sẽ để lại hậu quả vô cùng nghiêm trọng, thận có thể ngừng hoạt động hoàn toàn và dẫn tới tử vong.
Loại bỏ thuốc lá ra khỏi cuộc sống của bạn chính là cách tốt nhất giúp bạn hạn chế nguy cơ bị suy thận và duy trì cuộc sống khỏe mạnh hạnh phúc bên gia đình.
Ngọc Nga (tổng hợp)