Nhằm hướng tới xây dựng một môi trường không khói thuốc lá, trong những năm qua, tỉnh đã có nhiều hành động, giải pháp thiết thực. Tuy nhiên, để Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá (PCTHTL) đi vào cuộc sống vẫn còn nhiều khó khăn, trong đó có việc nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của thuốc lá đối với cộng đồng.
Gia đình là nơi mọi người về nghỉ ngơi, thư giãn, vui vẻ quây quần bên nhau sau mỗi ngày làm việc, học tập căng thẳng, mệt mỏi. Việc phòng, chống tác hại của thuốc lá trong gia đình để bảo đảm sức khỏe của mọi người, giáo dục con em tránh xa thuốc lá sẽ giúp công cuộc phòng, chống tác hại của thuốc lá được thực hiện từ gốc rễ, mang lại kết quả bền vững.
Cán bộ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật triển khai nhiều hoạt động truyền thông về PCTH của thuốc lá tại cộng đồng
Anh Nguyễn Thành Hải (đang công tác ở một cơ quan nhà nước cấp tỉnh) trước đây là một người nghiện thuốc lá. Anh cho biết, thời sinh viên thấy các bạn hút cũng tập tành hút theo, lâu dần thành nghiện. Sau này đi chăm bố ở viện, thấy nhiều trường hợp phát hiện bị ung thư vòm họng do nghiện thuốc lá. Từ đó về nhà anh dần cai thuốc, đến nay đã từ bỏ được 2 năm.
Còn chị Phạm Thị Hoa (Thị xã Duy Tiên) rất quan tâm đến việc giúp con tránh xa thuốc lá. Chị Hoa cho biết: Để con tránh xa thuốc lá, trước hết người trong gia đình phải gương mẫu không hút thuốc. Cũng may trong gia đình chị, chồng chị không hút thuốc. Chị cũng thường xuyên nói với con về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe để con chủ động tránh xa. Chị luôn sát sao, giúp con tránh xa những bạn hay chơi bời lêu lổng, hạn chế tối đa việc con có thể bị bạn lôi kéo hút thuốc lá.
Dân trí ngày càng cao, công tác truyền thông đã được quan tâm đẩy mạnh, đa dạng nên nhận thức của người dân về tác hại của thuốc lá ngày càng được nâng cao. Hầu hết các gia đình đã có ý thức trong việc loại trừ khói thuốc lá khỏi không gian sống, người nghiện thực hiện cai thuốc, giữ gìn để con em không nghiện thuốc lá. Tuy nhiên, vẫn còn có những gia đình chưa thực sự quan tâm đến vấn đề này. Có những gia đình ông, bố nghiện thuốc lá, thuốc lào và hút ở mọi nơi mọi lúc trong nhà, gây ô nhiễm nặng nề không gian sống của gia đình, không chỉ ảnh hưởng sức khỏe của mình mà còn gây bệnh cho cả nhà, nhất là với trẻ em, phụ nữ mang thai, người bệnh và người cao tuổi. Có những ông bố vẫn hồn nhiên cho con tiếp cận thuốc lá từ nhỏ, như sai con tuổi vị thành niên đi mua thuốc lá. Nhiều cửa hàng bán thuốc lá cho trẻ em mà không biết là phạm luật;…
Dó đó, trong trường hợp phát hiện con trẻ hút thuốc, cha mẹ phải giữ bình tĩnh. Việc mất bình tĩnh, la mắng hay đánh đập, nghĩ đến các biện pháp trừng phạt trẻ không phải là cách để chấm dứt triệt để tình trạng con hút thuốc. Khi phát hiện con hút thuốc lá, việc bố mẹ cần làm chính là tìm hiểu nguyên nhân. Vì lý do gì con hút và con có nghiện thuốc lá chưa, hay chỉ là đang tập tành thử một trải nghiệm mới trong hành trình trưởng thành của mình. Sau khi phát hiện con hút thuốc lá, bố mẹ nên dành thời gian để trò chuyện, tâm sự cùng con. Việc trò chuyện này có thể mất nhiều thời gian hơn bạn tưởng bởi không phải đứa trẻ nào cũng dễ dàng chia sẻ với bố mẹ ngay từ những lần nói chuyện đầu tiên.
Người dân huyện Bình Lục tham gia buổi truyền thông về PCTH của thuốc lá
Không như những vấn đề khác, việc hút thuốc lá thật sự có hại với sức khỏe của trẻ. Do đó, nên yêu cầu trẻ không được hút thuốc nữa và con phải cam kết thực hiện vấn đề này. Nếu bố mẹ phát hiện con hút thuốc lá một lần nữa thì sẽ nhận được những hình phạt phù hợp. Phụ huynh nên khuyến khích con tham gia vào các hoạt động cấm hút thuốc, bao gồm cả thể thao. Đặc biệt bố mẹ cần làm gương cho con noi theo, bản thân bố mẹ cũng cần tránh xa việc hút thuốc.
Theo các nghiên cứu cho thấy trong khói thuốc lá có hơn 7.000 thành phần hoá học và nhiều độc tố khác gây hại đến sức khoẻ con người. Thuốc lá có thể gây ung thư với mọi cơ quan trong cơ thể con người: phổi, bàng quang, máu, cổ tử cung, đại tràng, thực quản, thận, vòm họng, gan, tụy, dạ dày. Hút thuốc cũng gây ra: bệnh tim mạch, đột quỵ, các bệnh về phổi. Ngoài ra, người hút thuốc còn có nhiều nguy cơ mắc bệnh: lao, cảm cúm, các bệnh về lợi, sâu răng,… Khi người hút thuốc lá, khói thuốc có thể ám vào quần áo, trang phục của mình, sau khi hút lại tiếp xúc gần với những người trong gia đình, do đó những người trong gia đình trở thành những người hút thuốc lá thụ động mắc dù chỉ hít phải mùi thuốc lá ám trên quần áo mà không trực tiếp hít phải khói thuốc lá từ môi trường xung quanh. Điều đáng quan tâm là tác hại đối với người hút thuốc lá thụ động không kém gì so với người hút thuốc lá trực tiếp. Nhất là, khói thuốc cũng là tác nhân làm chậm sự phát triển thai nhi trước khi sinh, gây sinh non, gây tổn hại tới sự phát triển phổi và não của thai nhi, tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh cho trẻ; con của các bà mẹ hút thuốc trong khi mang thai và trẻ sơ sinh tiếp xúc với khói thuốc lá sau khi sinh có nguy cơ cao bị hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh.
Do vậy, để bảo vệ sức khỏe cho những người thân trong gia đình khỏi tác hại của thuốc lá, cách duy nhất là xây dựng môi trường không khói thuốc, mà trước hết là những người hút thuốc lá hãy nói không với thuốc lá ngay từ ngày hôm nay.
Phan Hạnh