TP. Hồ Chí Minh đã chính thức triển khai tiêm chủng vaccine COVID-19 cho trẻ em trong độ tuổi từ 12-17 trên toàn thành phố. Vấn đề phản ứng phụ sau tiêm có thể xảy ra có lẽ là điều được nhiều người quan tâm.
Theo TS. Nguyễn Huy Luân – Trưởng Đơn vị tiêm chủng Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM nhiều nước trên thế giới đã triển khai tiêm vaccine cho trẻ em và một số loại vaccine phòng COVID-19 theo hướng dẫn của nhà sản xuất đã có chỉ định tiêm cho trẻ em. Theo đó tùy loại vaccine, công nghệ sản xuất vaccine cũng như các bằng chứng, dữ liệu nghiên cứu được công bố mà các vaccine được nhà sản xuất hướng dẫn có thể tiêm cho đối tượng trẻ em từ nhiều độ tuổi trở lên.
Tuy nhiên, tùy theo các bằng chứng, dữ liệu nghiên cứu mà các loại vaccine khác nhau được chấp nhận tại một số quốc gia, khu vực và vùng lãnh thổ khác nhau trên thế giới.
Nhiều quốc gia đã tiến hành tiêm vaccine phòng COVID-19 cho trẻ em
Theo Bộ Y tế, việc triển khai tiêm vaccine phòng COVID-19 cho trẻ em sẽ được thực hiện từng bước theo lộ trình từ lứa tuổi cao đến thấp đầu tiên tiêm vaccine cho lứa tuổi 16-17 tuổi trước sau đó mới tiêm cho nhóm tuổi thấp hơn từ 12 đến 15 tuổi.
Nhiều câu hỏi của cha mẹ băn khoăn về việc tiêm vaccine của em trẻ em có khác so với người lớn hay không, đặc biệt là về liều lượng, TS Luân cho biết: Đối với vaccine, việc tiêm sẽ không tính theo thể trọng mà tính theo mức độ đáp ứng miễn dịch tức là với liều bao nhiêu thì nó sẽ tạo ra đáp ứng miễn dịch mong muốn. Do đó các nghiên cứu được thực hiện sẽ tìm liều lượng thấp nhất mà có thể tạo ra đáp ứng miễn dịch.
Cũng theo TS. Luân, với trẻ em lứa tuổi nhỏ hơn thường cần mức độ kháng nguyên cao, tuy nhiên lứa 16-17 tuổi khá gần với người lớn, do đó độ tuổi này đáp ứng miễn dịch tương đối hoàn chỉnh. Nhóm này đang là nhóm tạo ra đáp ứng miễn dịch khá tốt, thường trên nhóm này cần liều lượng kháng nguyên vừa phải không cần liều lượng kháng nguyên cao để tạo ra đáp ứng miễn dịch.
Về phản ứng thường gặp sau tiêm vaccine, TS Luân cho biết, đối với trẻ từ 16-17 đã nhận biết đầy đủ về những thay đổi khác thường trong cơ thể sau khi tiêm chủng, mặc dù vậy cha mẹ cũng cần đồng hành cùng con và tư vấn cho con về các dấu hiệu, các phản ứng sau tiêm, những thay đổi khác thường của con sau tiêm báo với cha mẹ để cùng nhau giải quyết.
Phản ứng thường gặp có thể xảy ra sau tiêm ở trẻ:
Các phản ứng phụ nhẹ có thể xảy ra sau 1-2 ngày: Trẻ thấy đau tại vùng tiêm, sưng, thay đổi màu sắc (đỏ , tím tại chỗ tiêm), mệt mỏi, đau đầu, đau cơ, đau khớp, ớn lạnh, sốt nhẹ . Đây là những phản ứng thông thường nên cha mẹ và trẻ không quá lo lắng.
Đối với các phản ứng này, cha mẹ nên khuyên con hạn chế cử động vùng tiêm để giảm bớt triệu chứng. Có thể dùng thuốc hạ sốt để uống khi sốt/giảm đau. Trường hợp
Các phản ứng sau tiêm thường xuất hiện trong vòng 30 phút hoặc 24 giờ sau tiêm, một số trường hợp có thể kéo dài 72 giờ. Vì thế cần theo dõi kĩ trong ba ngày đầu để ý những phản ứng nguy hiểm xảy ra sau tiêm với trẻ.
Ngoài ra, có thể xuất hiện tình trạng mặc dù là không phổ biến như: nổi mề đay, sưng hạch cổ họng/miệng, khó thở, lơ mơ, ngủ gà ngủ gật, sốt cao trên 40 độ, co giật hoặc tê bì tay chân. Khi có những phản ứng này cần báo ngay với đơn vị tiêm hoặc cơ sở y tế gần nhất để được xử lý.
Bên cạnh đó, cần theo dõi triệu chứng sau tiêm (ít xảy ra) như: là tức ngực, khó thở, đánh trống ngực… Khi xuất hiện các triệu chứng trên các em cũng nên thông báo sớm cho cha mẹ hoặc người giám hộ được biết.
Bên cạnh đó, vấn đề đảm bảo dinh dưỡng sau tiêm cũng cần được lưu tâm. Cho trẻ ăn uống đầy đủ các nhóm chất đạm, protein, nghỉ ngơi, uống nhiều nước, trái cây… tránh hoạt động mạnh quá mức, không tập luyện nặng….
Một điều nữa mà các bậc cha mẹ hay băn khoăn đó là việc tiêm kết hợp vaccine phòng covid với các vaccine phòng bệnh khác có tương tác hay ảnh hưởng gì không?. Câu trả lời là vaccine covid không là vaccine sống nên là về nguyên tắc nó có thể tiêm cùng với bất kì loại vaccine khác tại cùng một thời điểm, thường sẽ tiêm ở hai vị trí khác nhau.
Khôi Nguyễn (suckhoedoisong.vn)