Nhiều trẻ em được ngày nay phát triển tốt trong điều kiện được đáp ứng đầy đủ về dinh dưỡng. Nhưng cũng có nhiều trẻ biếng ăn trong các giai đoạn phát triển khác nhau. Thực tế này đã khiến nhiều bố mẹ hết sức lo lắng cho sức khỏe con em mình.
Liệu dùng thuốc, thực phẩm chức năng kích thích trẻ ăn có thực sự tốt?
Biếng ăn hay chán ăn là tình trạng phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 6 tuổi. Trẻ ít có cảm giác thèm ăn, ăn ít, ăn lâu, kéo dài bữa ăn lê thê hoặc nhất quyết bỏ bữa, dù bị bố mẹ thúc ép. Tình trạng kéo dài có thể gây suy dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sự phát triển lành mạnh bình thường của cũng như sự phát triển trí não và thể chất của trẻ sau này.
Biếng ăn: Bệnh lý hay tâm lý?
Biếng ăn ở trẻ có nhiều nguyên nhân, có thể là do bệnh lý hoặc không phải bệnh lý. Trẻ biếng ăn có thể do chế độ ăn uống và dinh dưỡng không cân đối. Ví dụ như quá nhiều đạm và chất béo, nhưng lại thiếu vitamin và khoáng chất khiến cho quá trình hấp thu, chuyển hóa dinh dưỡng của trẻ không tốt, trẻ ăn kém ngon miệng. Ăn nhiều bữa gần nhau trong ngày, có nhiều bữa phụ hoặc bữa ăn vặt với thức ăn nhiều năng lượng như bim bim, khoai chiên, bánh ngọt, trà sữa… làm trẻ “lưng lửng” và chán ăn bữa chính.
Trong một số giai đoạn sinh lý như phát triển nhận thức, tiếp thu những cái mới xung quanh, học tập kỹ năng mới, trẻ cũng có thể quá chú tâm mà quên đi cảm giác đói, dẫn đến sao nhãng việc ăn uống. Hoặc có thể do nguyên nhân tâm lý, trẻ bị bố mẹ quát mắng, dọa nạt, ép buộc nên sợ bữa ăn. Đối với nguyên nhân bệnh lý, khi trẻ không khỏe do bất kỳ bệnh lý nào, cũng dẫn đến tình trạng biếng ăn. Biếng ăn có thể do các bệnh lý về tiêu hóa (rối loạn tiêu hóa, trào ngược dạ dày – thực quản, đau bụng…), viêm nhiễm vùng tai-mũi-họng, đau răng miệng, nhiễm giun sán, chán ăn, tâm thần (hiếm gặp ở trẻ nhỏ) hoặc do tác dụng phụ của một số thuốc.
Thận trọng khi sử dụng thuốc và thực phẩm chức năng
Tâm lý chung của đa số bố mẹ, khi thấy con cháu mình biếng ăn, còi cọc, thấp bé nhẹ cân hơn những đứa trẻ cùng trang lứa thì cảm thấy bất an, sợ con cháu sau này lớn lên thua thiệt bạn bè. Bố mẹ hay tìm mua những loại thuốc, thực phẩm chức năng được quảng cáo có tác dụng kích thích sự thèm ăn, giúp trẻ tăng cân, phát triển chiều cao, trí thông minh… cho trẻ sử dụng.
Bố mẹ nên lưu ý
Không có bệnh thì tuyệt đối không nên dùng thuốc. Bố mẹ cần kiên nhẫn, dần dần thay đổi đa dạng thực phẩm, chế độ dinh dưỡng, cách tiếp cận trẻ trong việc ăn uống để mang lại hiệu quả lâu dài, thay vì vội vã mua thuốc cho trẻ theo quảng cáo, truyền miệng. Cơ thể trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ chưa phát triển hoàn chỉnh như người trưởng thành nên rất nhạy cảm trong việc hấp thu, chuyển hóa các dược chất đưa vào.
Việc sử dụng bất cứ loại thuốc nào dù là thuốc bổ hay thực phẩm chức năng cũng cần được cân nhắc kỹ lưỡng cả về thành phần và liều lượng. Nên tham khảo qua ý kiến bác sỹ, dược sỹ hoặc các chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo an toàn cho trẻ, tránh các tai biến khó lường. Không có loại thuốc nào hiệu quả bằng việc tập luyện cho trẻ thói quen ăn uống đầy đủ, đa dạng các loại thực phẩm để mang lại cân bằng dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ.
Đinh Hạnh tổng hợp