Mục tiêu của Liên hiệp quốc “Hướng tới không còn người nhiễm mới HIV” được phát động từ tháng 11/2011. Tại hội nghị AIDS toàn cầu ở Úc tháng 7/2014, Liên Hợp quốc đã đưa ra các mục tiêu đến năm 2020 có 90% số người nhiễm HIV biết được tình trạng nhiễm HIV của mình; 90% số người đã chẩn đoán nhiễm HIV được điều trị ARV và 90% số người được điều trị ARV kiểm soát được tải lượng vi rút ở mức thấp để sống khỏe mạnh và làm giảm nguy cơ lây truyền HIV cho người khác.
So sánh số trường hợp mới được xét nghiệm phát hiện và báo cáo nhiễm HIV phát hiện mới tại Hà Nam trong năm 2015 (62 trường hợp) và năm 2019 (45 trường hợp) giảm 27% (17 trường hợp).
Đến nay cùng với cả nước Hà Nam đã và đang triển khai các hoạt động:
– Tăng cường hoạt động giám sát phát hiện các trường hợp nhiễm HIV, chú trọng nhóm đối tượng nguy cơ cao (nghiện chích ma túy, phụ nữ mại dâm…)
– Tiếp tục ưu tiên thúc đẩy công tác thông tin, giáo dục, truyền thông phòng, chống HIV/AIDS cả chiều rộng và chiều sâu. Trọng tâm triển khai vào tháng 6 và tháng 12 “Tháng cao điểm dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con” và “Tháng hành động Quốc gia phòng, chống HIV/AIDS”
– Các biện pháp can thiệp giảm tác hại dự phòng lây nhiễm HIV càng ngày càng được đẩy mạnh, vừa tăng độ bao phủ (mở rộng phạm vi can thiệp hơn; tiếp cận được nhiều người có hành vi nguy cơ cao hơn…). Các hoạt động tiếp cận cộng đồng, giáo dục đồng đẳng để truyền thông thay đổi hành vi, cung cấp và hướng dẫn sử dụng bao cao su và bơm kim tiêm.
– Tiếp tục mở rộng chương trình điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone. Tính đến ngày 30/6/2020 Chương trình được triển khai tại tỉnh, điều trị cho 293 bệnh nhân.
– Chương trình chăm sóc, hỗ trợ và điều trị người nhiễm HIV đã tập trung triển khai với các gói dịch vụ theo hướng toàn diện, kết hợp giữa chăm sóc và điều trị tại cơ sở y tế với chăm sóc, hỗ trợ dựa vào gia đình và cộng đồng. Tính đến 30/6/2020, Hà Nam có 06 phòng khám ngoại trú điều trị HIV/AIDS trong đó có 5 phòng đặt tại các Bệnh viện tuyến huyện, 01 phòng đặt tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật. Hoạt động đều trị nội trú được triển khai tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh và Bệnh viện Lao & bệnh phổi. Ngoài ra, Hà Nam còn triển khai chăm sóc và điều trị HIV/AIDS cho bệnh nhân tại Trại giam Nam Hà, Trại Tạm giam Công an tỉnh và Trung tâm Điều trị nghiện ma túy và PHCN tâm thần. Hiện nay có 593 người nhiễm HIV/AIDS đang được điều trị bằng thuốc kháng virut (ARV).
– Phối kết hợp chặt chẽ giữa Trung tâm Kiểm soát bệnh tật với Bệnh viện Sản – Nhi trong triển khai Chương trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con.
Để đạt được mục tiêu “không còn người nhiễm mới HIV”, Hà Nam, còn phải nỗ lực rất nhiều đó là: Tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và chính quyền ở các cấp; đẩy mạnh hơn nữa sự tham gia của các lực lượng xã hội, của mọi gia đình và từng người dân; mở rộng độ bao phủ và nâng cao chất lượng các dịch vụ dự phòng, chăm sóc và điều trị HIV/AIDS, đưa các dịch vụ đến được với mọi người dân có nhu cầu. Việc tìm kiếm ca nhiễm HIV trong cộng đồng cần tập trung vào mở rộng mạng lưới dịch vụ xét nghiệm tại cộng đồng (test nhanh). Kết nối thành công từ tư vấn xét nghiệm HIV đến quản lý, chăm sóc và điều trị ARV. Tổ chức xét nghiệm tải lượng virus cho bệnh nhân điều trị ARV, trong đó quan tâm tới số kết quả xét nghiệm tải lượng virus dưới ngưỡng (<1000 bản sao/ml)… Thực thi nhiều cơ chế, chính sách và giải pháp để huy động được các nguồn lực, đặc biệt là nguồn tài chính đảm bảo cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS trong bối cảnh các nguồn tài trợ quốc tế đang cắt giảm mạnh./
Ths Nguyễn Ngọc Ánh
Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật