Cách đây không lâu, một cơ sở giáo dục trên địa bàn TP Phủ Lý phát hiện trên 40 học sinh THCS sử dụng thuốc lá điện tử trong trường. Ngay lập tức, nhà trường đã phối hợp với công an phường có các biện pháp, kịp thời ngăn chặn việc sử dụng thuốc lá điện tử đối với học sinh. Tuy nhiên, công tác giám sát, kiểm soát học sinh sử dụng thuốc lá điện tử gặp khó khăn nếu không có sự phối hợp chặt chẽ từ phía gia đình.
Ông Trịnh Xuân Thắng, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo TP Phủ Lý cho biết: Chúng tôi yêu cầu các nhà trường đưa vào chương trình giáo dục nội dung tuyên truyền về phòng, chống tác hại của thuốc lá nói chung, thuốc lá điện tử nói riêng dưới nhiều hình thức. Tuy nhiên, muốn kiểm soát được việc học sinh hút thuốc lá, hút thuốc lá điện tử, các nhà trường, giáo viên chủ nhiệm cần phối hợp thật tốt với gia đình, học sinh, đồng thời gia đình học sinh cần quan tâm nhiều hơn, có trách nhiệm hơn với con cái trong giám sát việc học và chơi của con em mình.
Ở một số địa bàn thuộc thị xã Duy Tiên như: Hoàng Đông, Đồng Văn, Hòa Mạc… cũng có hiện tượng một số học sinh THCS và THPT sử dụng thuốc lá điện tử trong và ngoài trường học. Sau khi bị phát hiện, với sự vào cuộc của lực lượng công an xã, phường, phối hợp với các nhà trường, ngành y tế, việc sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh có phần giảm hơn. Tuy nhiên, để giám sát, kiểm soát hành vi sử dụng thuốc lá của học sinh trong và ngoài trường học vẫn là một vấn đề khó khăn.
Vì sao học sinh THCS và THPT lại thích sử dụng thuốc lá điện tử như vậy? Theo ông Nguyễn Công Khương, Phó Trưởng phòng Nghiệp vụ Y, Sở Y tế, ở tuổi mới lớn, học sinh bậc THCS và THPT rất thích thể hiện cái tôi của mình, thích khám phá và tò mò. Thuốc lá điện tử lại có mẫu mã đa dạng, hương vị hấp dẫn giới trẻ. Mỗi điếu thuốc có một bộ phận sạc pin và bộ phận chứa chất lỏng, dung dịch làm nguyên liệu đốt, người dùng có thể thay thế tùy ý muốn. Chất lỏng sau khi được đốt cháy sẽ biến thành một luồng khói có hương thơm và có chứa nicotine để người sử dụng hít vào. Đó là những chất ảnh hưởng đến sức khỏe cho người dùng. Nó có thể gây nên các chứng bệnh, như: viêm phổi do hóa chất hương liệu được sử dụng trong thuốc lá điện tử; ảnh hưởng đến não và thận, bởi chất lỏng trong thuốc lá điện tử khi được bay hơi bị nhiễm kim loại nặng từ cuộn dây trong thiết bị điện tử tạo ra các hợp chất hóa học gây nguy hại cho cơ thể. Không những thế, thuốc lá điện tử còn có thể gây chấn thương từ thiết kế điếu thuốc có sử dụng pin lithium-ion để làm nóng cuộn dây và tạo ra hơi khói. Nếu pin bị hỏng sẽ làm cho thiết bị thuốc lá trở nên quá nóng, dễ bắt lửa hoặc thậm chí phát nổ… Tuy nhiên, có không ít người lầm tưởng thuốc lá điện tử khi hút không tỏa khói hay có chứa những mùi khó chịu như thuốc lá thường thì không có hại, nên sử dụng rất vô tư.
Nắm bắt vấn đề này thông qua một số người sử dụng thuốc lá điện tử cho thấy, thuốc lá điện tử xâm nhập vào các trường học bằng cách giả dạng son môi, USB, bút… với nhiều hương vị khác nhau. Nếu với những người chưa từng sử dụng thuốc lá điện tử, thường không phát hiện ra đó là thuốc lá điện tử. Không chỉ học sinh nam thích sử dụng loại thuốc lá này mà có rất nhiều học sinh nữ cũng dùng nó. Việc mua, bán thuốc lá điện tử qua mạng giờ khá tiện lợi nên giới trẻ có nhu cầu là có. Hút thuốc lá điện tử, với học sinh ngoài việc khám phá, tò mò còn là vấn đề thích thể hiện “đẳng cấp” của mình. Các em cho rằng, chỉ những người sành điệu, biết thưởng thức, là người trưởng thành… mới sử dụng thuốc lá điện tử. Về phía gia đình, phụ huynh, chỉ khi nhà trường phát hiện và xử lý việc các em sử dụng thuốc lá điện tử thì mới biết con mình dùng nó.
Ngăn chặn việc sử dụng thuốc lá điện tử trong các cơ sở giáo dục không chỉ là nhiệm vụ, trách nhiệm của các trường học, của ngành giáo dục, ngành y tế hay công an, mà còn là trách nhiệm của gia đình và xã hội. Khi gia đình quan tâm, quán xuyến tốt chuyện học hành, sinh hoạt, vui chơi cùng các mối quan hệ bạn bè của con cái, thì con cái sẽ khó có điều kiện để sử dụng thuốc lá điện tử. Công tác tuyên truyền về việc phòng, chống tác hại của thuốc lá, thuốc lá điện tử ngay trong các trường học cần mạnh mẽ hơn, đa dạng hơn.
Giang Nam