Bảo đảm an toàn sức khỏe học sinh thời điểm giao mùa
Hiện nay, mặc dù dịch Covid-19 đang được TP Hà Nội khống chế tốt, nhưng với những diễn biến phức tạp của dịch bệnh này kết hợp với các bệnh lây lan theo mùa và nguy cơ về mất an toàn thực phẩm, các trường học cần chủ động phối hợp gia đình và cơ quan y tế để ứng phó khi xảy ra hiện tượng nhiều học sinh nghỉ học bất thường.
Liên tục trong bốn ngày đầu tuần tháng 11, hơn 100 học sinh Trường tiểu học Nguyễn Trãi (quận Hà Đông, Hà Nội) đã phải nghỉ học vì bị ốm. Thông tin về sự việc này, bà Phạm Thị Lệ Hằng, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo (GD và ĐT) quận Hà Đông cho biết, Phòng đã phối hợp các đơn vị liên quan khẩn trương làm rõ sự việc sau khi nhận được thông tin phụ huynh học sinh cung cấp cho giáo viên chủ nhiệm các lớp của Trường tiểu học Nguyễn Trãi. Cụ thể, học sinh nghỉ học do bị sốt, viêm họng, mệt, buồn nôn, đau răng, đau bụng, hoặc có triệu chứng rối loạn tiêu hóa… Sự việc diễn ra từ ngày 2-11, đến ngày 5-11 vẫn còn 45 trường hợp nghỉ học, trong đó 26 em bị sốt, viêm họng, sốt xuất huyết, chín học sinh đau bụng và 10 học sinh nghỉ học vì các lý do khác.
Trưởng phòng Công tác tư tưởng, Sở GD và ĐT Hà Nội Hoàng Hữu Trung cho biết, Sở đã yêu cầu nhà trường thống kê cụ thể tình trạng nghỉ học, nguyên nhân nghỉ học để giúp các cơ quan chức năng tìm hiểu rõ nguyên nhân khiến học sinh nghỉ học với số lượng bất thường. Đồng thời, nhà trường phải chia làm nhiều tổ công tác thăm hỏi và thường xuyên cập nhật tình hình sức khỏe của học sinh để có biện pháp hỗ trợ kịp thời. “Mặc dù dịch Covid-19 đang được thành phố khống chế tốt, nhưng với những diễn biến phức tạp của dịch bệnh này kết hợp với các bệnh lây lan theo mùa và nguy cơ về mất an toàn thực phẩm thì việc luôn nắm bắt tình hình, chủ động phối kết hợp với gia đình, cơ quan y tế khi xảy ra tình trạng nhiều học sinh nghỉ học bất thường là nhiệm vụ phải được ưu tiên hàng đầu đối với các đơn vị giáo dục”, ông Trung nhấn mạnh.
Bà Lê Thị Thanh Bình, Trưởng phòng Y tế quận Hà Đông cho biết: Hiện, Phòng Y tế, Trung tâm Y tế quận đã vào cuộc, triển khai đầy đủ các biện pháp xử lý theo quy định và có báo cáo bước đầu về vụ việc. Trong đó, Trung tâm Y tế quận đang khám sàng lọc cho hơn 100 học sinh Trường tiểu học Nguyễn Trãi phải nghỉ học, đồng thời gửi 11 mẫu thực phẩm bếp ăn bán trú của trường để kiểm nghiệm. Theo bà Bình, bước đầu cho thấy, các học sinh nghỉ học vì xuất hiện triệu chứng như trên một cách rải rác, không xuất hiện trong thời gian ngắn hay sau một bữa ăn bán trú.
Trường tiểu học Nguyễn Trãi có 32 lớp với 1.722 học sinh, gần như tất cả các học sinh ăn bán trú tại trường. Từ ngày 4-11, công tác tổ chức cho học sinh ăn bán trú của trường diễn ra bình thường. Nhà trường đã tiến hành khử trùng, vệ sinh toàn bộ khu vực bếp ăn, đồ dùng dụng cụ chế biến và chứa đựng thực phẩm. “Hiện tại, nguyên nhân chính khiến nhiều học sinh nghỉ học vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên, chúng tôi thấy cần khuyến cáo với các bậc cha mẹ học sinh, do đây là thời điểm giao mùa, nhiều dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, các bậc cha mẹ học sinh cần tăng cường phối hợp với nhà trường quan tâm theo dõi, chăm sóc sức khỏe học sinh nhiều hơn”, bà Phạm Thị Lê Hằng nêu ý kiến.
Các trường cần liên tục rà soát mọi khâu bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm và công tác y tế để phát hiện sớm, phòng ngừa xảy ra các dịch bệnh lây truyền theo mùa trong thời điểm này. Việc phối hợp giữa gia đình, nhà trường và địa phương cần được tăng cường để kịp thời xử lý nếu xảy ra ổ dịch. Bên cạnh đó, việc kiểm tra các bếp ăn bán trú, rà soát an toàn thực phẩm cũng đang được Sở GD và ĐT Hà Nội kết hợp với Sở Y tế triển khai tại nhiều trường học, để kịp thời chấn chỉnh công tác bán trú của các cơ sở giáo dục. (Nhân dân, trang Hà Nội).
Thêm một ca mắc bệnh bạch hầu tại Gia Lai
Ngày 9-11, Sở Y tế Gia Lai cho biết, vừa ghi nhận thêm một ca mắc bệnh bạch hầu tại làng Brếp, xã Đak Djrăng, huyện Mang Yang. Như vậy, Đak Djrăng là xã thứ ba sau Đak Ta Ley và Hà Ra có ca mắc bạch hầu, nâng tổng số ca mắc toàn huyện Mang Yang lên năm ca; trong đó có một người chết tại xã Đak Ta Ley.
Sau khi phát hiện ca bệnh, chính quyền địa phương đã thành lập ba chốt kiểm soát dịch bệnh, giám sát người ra vào và khử khuẩn các phương tiện lưu thông qua địa bàn. UBND huyện đã chỉ đạo ngành y tế tổ chức phun hóa chất khử khuẩn, vệ sinh môi trường và khám sàng lọc, cấp thuốc điều trị dự phòng cho người dân khu vực có ca bệnh.
Tính đến ngày 9-11, trên địa bàn tỉnh Gia Lai ghi nhận 51 trường hợp dương tính bệnh bạch hầu tại 22 xã thuộc các huyện Đăk Đoa, Ia Grai, Chư Păh, Mang Yang và TP Pleiku; trong đó, hai người chết. Hiện, ngành y tế đã điều trị khỏi bệnh, cho xuất viện 48 trường hợp, đang điều trị một trường hợp. Đến nay, có 21 xã đã qua 14 ngày không ghi nhận ca bệnh bạch hầu mới. (Nhân dân ,trang 5).
Trung tâm đột quỵ hàng đầu đi vào hoạt động
Ngày 9-11, Bệnh viện Bạch Mai chính thức đưa Trung tâm Đột quỵ vào hoạt động. Đây sẽ là nơi chuyên tiếp nhận, chăm sóc, điều trị và quản lý các bệnh nhân đột quỵ.
Việc đưa Trung tâm Đột quỵ và hoạt động là bước phát triển quan trọng trong công tác nâng cao chất lượng chăm sóc và điều trị bệnh nhân đột quỵ não, phù hợp thực tiễn nhu cầu cũng như quy định của Bộ Y tế. Trung tâm Đột quỵ sẽ được phát triển trở thành một trung tâm đột quỵ hoàn chỉnh, hiện đại hàng đầu Việt Nam, ngang tầm các nước tiên tiến trong khu vực, áp dụng công nghệ cao trong chẩn đoán, điều trị và quản lý bệnh nhân đột quỵ.
Trong đó ngoài việc đẩy mạnh công tác chuyên môn trong tiếp đón, cấp cứu, phân loại, xử trí bệnh nhân đột quỵ nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc và điều trị bệnh nhân đột quỵ não, mà còn đẩy mạnh việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống cấp cứu và điều trị đột quỵ. Cùng với đó là việc đẩy mạnh công tác đào tạo, nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế và chỉ đạo tuyến trong lĩnh vực đột quỵ cho các bệnh viện trong cả nước.
Theo PGS, TS Mai Duy Tôn, Giám đốc Trung tâm Đột quỵ, đột quỵ hiện đang là vấn đề rất đáng quan tâm của thế giới. Hằng năm, Việt Nam có khoảng 200 nghìn người bị đột quỵ mới mắc; gây tử vong đứng hàng thứ 3, gây tàn phế đứng hàng thứ nhất… Do đó, việc xây dựng các đơn vị đột quỵ chuyên sâu sẽ làm cải thiện tỷ lệ tử vong, tăng cơ hội hồi phục tốt cho người bệnh đột quỵ não.
Tại Bệnh viện Bạch Mai, hằng năm cấp cứu và điều trị cho khoảng 6.000 đến 8.000 người bệnh đột quỵ. Việc tiếp cận xử trí và điều trị bệnh nhân đột quỵ hiện nay tại đây đã phát triển rất mạnh, tiếp cận nhiều kỹ thuật cao, tiên tiến trên thế giới. Bệnh viện đã triển khai thường quy nhiều kỹ thuật cao về can thiệp cho đột quỵ như: kỹ thuật tiêu huyết khối, lấy huyết khối cơ học, mở nửa sọ giảm áp cho người bệnh đột quỵ thiếu máu não, các phẫu thuật mở sọ lấy máu tụ, kẹp clipping cho túi phình động mạch vỡ trong chảy máu dưới nhện, các kỹ thuật hồi sức sọ não chuyên sâu như dẫn lưu não thất, theo dõi áp lực nội sọ, đo ô-xy não…
Tuy nhiên người bệnh đột quỵ chưa được điều trị tập trung, mà nằm rải rác tại nhiều khoa, phòng: Cấp cứu, Thần kinh, Viện Tim mạch, Khoa Hồi sức tích cực, Khoa phẫu thuật thần kinh… Do đó không tập trung được nguồn lực và chưa thống nhất chung được quy trình điều trị nên chưa đạt được hiệu quả điều trị tối ưu cho bệnh nhân đột quỵ. (Nhân dân, trang 5).
Truy tố nguyên Giám đốc CDC Hà Nội
Ngày 9-11, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao vừa ban hành cáo trạng vụ án “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) TP Hà Nội thuộc Sở Y tế Hà Nội, Công ty cổ phần định giá và bán đấu giá tài sản Nhân Thành, Công ty TNHH Vật tư khoa học và thương mại Việt Nam (MST) và các đơn vị liên quan.
Theo đó, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao truy tố bị can Nguyễn Nhật Cảm, nguyên Giám đốc CDC TP Hà Nội cùng chín đồng phạm cùng về tội danh Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
Theo cáo trạng, từ đầu năm 2020, CDC Hà Nội đã mua một số Hệ thống Realtime PCR tự động – xét nghiệm Covid-19, nhằm đáp ứng nhu cầu xét nghiệm phòng, chống dịch Covid-19. Hệ thống Realtime PCR tự động – xét nghiệm Covid-19, khi nhập về Việt Nam giá khoảng hơn hai tỷ đồng. Tuy nhiên, CDC Hà Nội đã mua vào với giá cao gấp khoảng ba lần giá nêu trên. Kết quả điều tra xác định các bị can trong vụ án đã câu kết, gian lận, thông đồng, nâng khống giá trị Hệ thống Realtime PCR tự động – xét nghiệm Covid-19, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng cho Nhà nước.
Trong vụ án này, bị can Nguyễn Nhật Cảm chịu trách nhiệm chính trong việc chỉ định thầu gói thầu mua sắm thiết bị phòng, chống dịch. Bị can Cảm đã lợi dụng tình hình dịch bệnh, trực tiếp thoả thuận, thống nhất giá mua sắm thiết bị y tế. Khi thực hiện, cựu Giám đốc CDC Hà Nội là người ký hợp đồng cung cấp dịch vụ thẩm định giá với doanh nghiệp. Hành vi của bị can Cảm tạo điều kiện cho các đồng phạm làm giả hồ sơ để hợp thức hóa các thủ tục chỉ định thầu. (Nhân dân, trang 8).
Cùng chủ đề Báo Thanh niên, trang 4: “Vụ “thổi” giá máy xét nghiệm Covid-19: Cựu giám đốc CDC Hà Nội là chủ mưu”; Tiền phong, trang 11: “Mua sắm thiết bị, vật tư tại CDC Hà Nội: Điều tra 1 gói thầu, đã truy tố 10 bị can”.
18 sản phẩm tham gia giải thưởng “Thành tựu y khoa Việt Nam 2020”
Nhằm vinh danh những thiên thần khoác áo “blouse trắng” với những đóng góp giá trị Vì sức khỏe cộng đồng, Đài Tiếng nói Nhân dân TPHCM (VOH) phối hợp cùng Sở Y tế TPHCM tổ chức giải thưởng “Thành tựu y khoa Việt Nam 2020”. Đây là giải thưởng danh giá đầu tiên của ngành y, tôn vinh những giá trị cống hiến của những y – bác sĩ công tác tại tất cả các lĩnh vực y tế trên cả nước.
Nhằm vinh danh những thiên thần “blouse trắng” với những đóng góp giá trị Vì sức khỏe cộng đồng, Đài Tiếng nói Nhân dân TPHCM (VOH) phối hợp cùng Sở Y tế TPHCM tổ chức giải thưởng “Thành tựu y khoa Việt Nam 2020”.
Đây là giải thưởng danh giá, tôn vinh những giá trị cống hiến của những y – bác sĩ công tác tại tất cả các lĩnh vực y tế trên cả nước.
Nhà báo Công Vinh, thành viên ban tổ chức giải thưởng, cho biết, ý tưởng tổ chức giải thưởng “Thành tựu y khoa Việt Nam” ra đời trong cuộc khủng hoảng y tế trầm trọng của năm 2020, đại dịch Covid 19 đe doạ sự sống của hàng triệu người trên thế giới, trong đó có sự hy sinh của không ít nhân viên y tế – tuyến đầu chống dịch và chăm sóc người bệnh.
Với mong muốn góp sức cùng cộng đồng tri ân những “chiến sĩ áo trắng” đã cống hiến tri thức và dấn thân vì sức khỏe cộng đồng, VOH đã khởi động giải thưởng này. Đến nay, đã có 18 sản phẩm tham gia giải thưởng là các công trình nghiên cứu, các ca chữa bệnh lâm sàng, các ứng dụng khoa học công nghệ, phát minh, sáng kiến y học… (Sài Gòn giải phóng, trang 4).
Bệnh viện từng là ‘ổ dịch’ tiếp tục phòng chống Covid-19 ra sao?
Hơn 2 tháng qua, kể từ khi tái hoạt động sau giai đoạn phong tỏa, Bệnh viện Đà Nẵng áp dụng quy trình chăm sóc toàn diện – mô hình đầu tiên thực hiện tại một bệnh viện công kết hợp kiểm soát dịch Covid-19.
Bệnh viện (BV) Đà Nẵng nâng mức cảnh báo ở cấp độ cao nhất, ngăn ngừa dịch Covid-19 bùng phát ở bên trong cũng như bên ngoài vào; áp dụng quy trình chăm sóc toàn diện cho người bệnh.
Sạch sẽ, an toàn hơn
Đối với trường hợp khám, cấp cứu và nhập viện điều trị phải tuân thủ quy trình phân luồng khai báo dịch tễ, xét nghiệm Covid-19. Nhân viên y tế (NVYT) sẽ đón, tiếp nhận bệnh nhân (BN) và chăm sóc, hỗ trợ điều trị cho đến khi có thể cho BN xuất viện. Cả BN và NVYT bắt buộc đảm bảo tuân thủ quy tắc phòng chống nhiễm khuẩn như đeo khẩu trang 100%, sát khuẩn liên tục, các biện pháp vệ sinh, biện pháp giãn cách, hạn chế tiếp xúc. Thức ăn được đưa đến tận phòng làm việc, tận giường BN, chung một quy trình để đảm bảo không có tình trạng mang thức ăn từ bên ngoài vào môi trường BV.
Tại Khoa Ngoại thần kinh, BN Phạm Đức (78 tuổi, P.Thọ Quang, Q.Sơn Trà) đang nằm bất động được điều dưỡng hỗ trợ ăn súp qua đường sonde. Ông Đức bị di chứng sọ não, mất ý thức sau tai nạn. Không có người nhà bên cạnh, mỗi ngày việc vệ sinh, lau rửa, thay bỉm… cho ông đều do các điều dưỡng thực hiện, vì ngoại khoa có vết thương hở nên yêu cầu phải luôn sạch sẽ. Điều dưỡng Nguyễn Thị Cúc cho biết mỗi ngày sẽ phục vụ ông 6 bữa ăn lần lượt qua ống sonde.
Theo quy định của BV, những trường hợp bất động, già yếu, mất ý thức, đa chấn thương sẽ có 1 người thân chăm sóc xuyên suốt không đổi, sau khi được xét nghiệm Covid-19. Nhưng người nhà của ông Đức không thu xếp được thời gian nên mọi sinh hoạt của ông hiện vẫn do NVYT thực hiện. “Vất vả khi phải làm việc gấp đôi, gấp 2, gấp 3 công suất bình thường khi BN không có người nhà, nhưng đổi lại BV sẽ kiểm soát được vấn đề vệ sinh. Vì chống dịch nên mọi người cùng đồng lòng cố gắng để an toàn, hiệu quả điều trị lên trên hết”, điều dưỡng Cúc nói.
Công suất làm việc tăng 300%
Chị Lê Thị Hiền, điều dưỡng trưởng Khoa Ngoại chấn thương chỉnh hình (BV Đà Nẵng), cho biết khi thực hiện chăm sóc toàn diện, các NVYT làm việc với công suất tăng đến 300%. Điều này cũng dễ hiểu khi ngoài công việc chuyên môn hằng ngày, họ phải kiêm thêm khối lượng công việc của hàng ngàn người nhà BN. Đầu việc tăng gấp 2 – 3 so với bình thường, tùy từng khoa. “Chúng tôi phải đảm bảo các thủ tục hành chính, viện phí, chi phí phẫu thuật, thủ tục tiền phẫu, khiêng vác, đưa BN đi phẫu thuật. Rồi BN nào ai không ăn được thì đút ăn, xoay vòng hết người này đến người khác, có khi đút cho cả phòng cũng mất rất nhiều thời gian…”, chị Hiền nói.
Đối với các bác sĩ (BS), đặc biệt là BS phẫu thuật cấp cứu, còn bao gồm cả quy trình tự cách ly sau các ca phẫu thuật. BS Trà Tấn Hoành, Trưởng khoa Ngoại thần kinh (BV Đà Nẵng), cho biết nếu như trước đây BS đi mổ rồi về khoa làm việc thì nay phải vào mổ trong tình trạng mặc đồ bảo hộ chống Covid-19 vì BN nhập viện cấp cứu, mổ cấp cứu khi họ chưa có kết quả xét nghiệm Covid-19. Các ê kíp phẫu thuật cấp cứu sau khi kết thúc ca mổ còn phải vào khu vực tự cách ly chờ kết quả xét nghiệm Covid-19 của BN. “Sau 2 tháng thực hiện chăm sóc toàn diện, ban đầu có rối vì đầu việc quá nhiều, bây giờ đã bắt đầu vào guồng. Sau khi quy định thời gian tiếp nhận điện thoại, trong khoảng 2 giờ đồng hồ của đầu buổi chiều để thông tin tình trạng BN đến người nhà, mọi người đã dần chấp nhận việc không ở cùng BN”, BS Hoành cho biết.
Kiểm soát dịch cộng đồng
Theo TS-BS Lê Đức Nhân, Giám đốc BV Đà Nẵng, kể từ khi hoạt động trở lại sau đợt phong tỏa vì dịch Covid-19, số BN điều trị tại BV chỉ duy trì ở mức 1.500 – 1.800 BN, chỉ một nửa so với trước đó. Mỗi ngày có khoảng 200 BN nhập viện và số rất ít người nhà của các trường hợp đặc biệt, được thực hiện xét nghiệm Covid-19 bằng phương thức RT-PCR. “Các xét nghiệm này không chỉ đảm bảo nguồn vào BV, mà còn một phần giúp đánh giá được cộng đồng, bên cạnh đó góp phần kiểm soát dịch ở cộng đồng”, BS Nhân chia sẻ.
Chăm sóc toàn diện đối mặt với cả khó khăn từ phía người nhà BN, đặc biệt với các ca cấp cứu, tai nạn, chấn thương, các ca bệnh nặng… khi họ không được trực tiếp ở bên cạnh BN. Tuy nhiên, sau gần 2 tháng áp dụng quy trình tiếp nhận, thăm khám và điều trị toàn diện để phòng chống dịch Covid-19, người dân bắt đầu chia sẻ hơn với BV, dần tuân thủ được những thói quen phòng chống dịch ở môi trường BV. Không chỉ chăm sóc toàn diện, BN cũng được cung cấp suất ăn bệnh lý (20.000 đồng/bữa) do khoa dinh dưỡng trực tiếp kiểm soát.
“Môi trường BV được cải thiện rất tốt. Đây là điều ai cũng thừa nhận từ NVYT đến cả BN. BV thông thoáng, sạch sẽ, yên tĩnh để BN nghỉ ngơi. Không có người thân nên việc tuân thủ điều trị của người bệnh cũng cao hơn, hợp tác để đáp ứng điều trị tốt hơn. NVYT cũng toàn tâm toàn ý tập trung chú trọng chăm sóc người bệnh. Sự tập trung này giúp gần gũi và phát hiện rất nhiều triệu chứng lâm sàng kịp thời, hạn chế lây nhiễm, nhiễm trùng BV…”, BS Nhân nói. (Thanh niên, trang 22).
100 ngày liên tiếp TP.HCM không ghi nhận ca mắc Covid-19 trong cộng đồng
Theo Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19, Việt Nam đã 68 ngày liên tiếp không có ca mắc mới trong cộng đồng.
Ngày 9.11, Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19 thông báo ghi nhận bệnh nhân (BN) Covid-19 thứ 1214 và 1215 tại Việt Nam, là các ca nhập cảnh từ Hà Lan (ngày 7.11), được cách ly ngay tại TP.Cần Thơ. Hiện các BN đang được điều trị tại Bệnh viện Lao và bệnh phổi TP.Cần Thơ.
Trong ngày 9.11, có thêm 17 BN Covid-19 được công bố khỏi bệnh. 1.087 BN tại Việt Nam đã được điều trị khỏi, 35 ca tử vong. Trong số 1.215 BN Covid-19 ghi nhận tại Việt Nam đến nay, 691 ca mắc do lây nhiễm trong nước.
Theo Ban Chỉ đạo, Việt Nam đã 68 ngày liên tiếp không có ca mắc mới trong cộng đồng. Tại Hà Nội đã 83 ngày và TP.HCM 100 ngày liên tiếp không ghi nhận ca mắc Covid-19 trong cộng đồng. (Thanh niên, trang 3).
Cùng chủ đề Báo Hà Nội mới, trang 7: “Việt Nam đã ghi nhận 1.215 ca mắc Covid-19”
Người chết não hiến tạng cứu 6 bệnh nhân
Ngày 9/11, Bệnh viện T.Ư Quân đội 108 cho biết vừa thực hiện ca lấy, ghép đa mô tạng từ người cho chết não để cứu sống 6 bệnh nhân.
Cụ thể, ghép 2 phổi cho một bệnh nhân được chẩn đoán xơ phổi nguyên phát; ghép gan cho một trường hợp suy gan cấp; ghép 2 thận cho 2 bệnh nhân bị suy thận mạn tính giai đoạn cuối; ghép đồng thời 2 cẳng bàn tay cho 1 người bị cụt cẳng tay cả 2 bên do tai nạn chất nổ. Bệnh viện còn phối hợp Trung tâm Điều phối Quốc gia lấy và ghép tim cho 1 bệnh nhân viêm cơ tim thể dãn giai đoạn cuối tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức.
Trong suốt hơn 10 giờ phẫu thuật, Ban Giám đốc Bệnh viện T.Ư Quân đội 108 huy động hơn 150 bác sĩ, điều dưỡng, dược sĩ, kỹ thuật viên, nhân viên của bệnh viện cùng với sự tham gia, phối hợp chặt chẽ của Bệnh viện Phổi T.Ư để thực hiện thành công ca lấy, ghép đa mô tạng thứ 4 tại bệnh viện. Để thực hiện ca lấy, ghép đa mô tạng này, 12 bàn mổ được phối hợp hoạt động đồng thời. Kết quả của các ca lấy, ghép đa mô tạng đến nay đều diễn biến rất thuận lợi.
Bệnh nhân được ghép phổi là một người đàn ông 54 tuổi, được chẩn đoán xơ phổi nguyên phát từ 2 năm nay. Ghép phổi là cơ hội duy nhất để dành lại sự sống cho người bệnh. Đặc biệt, trong ca lấy, ghép đa mô tạng lần này, lần đầu tiên tại Đông Nam Á ghép thành công đồng thời 2 cẳng tay cho một bệnh nhân (nam, 18 tuổi). Cách đây 3 năm, khi chưa đầy 15 tuổi, bệnh nhân bị tai nạn chất nổ khiến cả hai cẳng tay bị dập nát hoàn toàn. Sau ghép, sức khỏe của tất cả các bệnh nhân được ghép hoàn toàn ổn định. Các chỉ số xét nghiệm đều trong giới hạn bình thường. Các bệnh nhân ghép gan và ghép thận đã được xuất viện 3 tuần sau mổ. Bệnh nhân ghép phổi cũng đã được ra viện sau ghép 4 tuần. Đối với bệnh nhân được ghép đồng thời 2 cẳng bàn tay, đến nay, các vết thương đều đã liền sẹo, chi ghép sống tốt. Bệnh nhân hiện tiếp tục được tập phục hồi chức năng tại bệnh viện. (Tiên phong, trang 6).
Công tác an ninh – y tế đã được triển khai từ sớm, từ xa
Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 và các Hội nghị Cấp cao liên quan sẽ khai mạc vào ngày 12/11/2020 tại Trung tâm Hội nghị quốc tế (Hà Nội). Đây là sự kiện chính trị, đối ngoại quan trọng hàng đầu, có ý nghĩa đặc biệt, khép lại nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN 2020 của Việt Nam. Công tác chuẩn bị phục vụ Hội nghị được Tiểu ban An ninh – Y tế ASEAN 2020 hoàn thiện, đáp ứng tiến độ, mục tiêu, yêu cầu đề ra.
Thiếu tướng Tô Ân Xô, Chánh Văn phòng Bộ Công an, Phó Trưởng Tiểu ban Thường trực Tiểu ban An ninh – Y tế ASEAN 2020, đã có cuộc trả lời phỏng vấn của phóng viên liên quan công tác đảm bảo an ninh, an toàn các hội nghị, sự kiện.
Phóng viên: Năm Chủ tịch ASEAN 2020 của Việt Nam đã đi gần hết chặng đường trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp. Trải qua gần một năm đầy thách thức, dưới chủ đề “Gắn kết và chủ động thích ứng”, Việt Nam tiếp tục ghi dấu ấn với bạn bè quốc tế, nâng cao uy tín quốc tế thông qua việc tổ chức thành công nhiều hội nghị, sự kiện quan trọng, cao điểm là Hội nghị thượng đỉnh cấp cao lần thứ 36, Đại hội đồng liên minh Nghị viện Hiệp hội các nước Đông Nam Á lần thứ 41. Có được kết quả đó, có đóng góp quan trọng của công tác bảo đảm đảm an ninh, trật tự, y tế, xin Thiếu tướng cho biết rõ hơn về vấn đề này?
Thiếu tướng Tô Ân Xô: Với tinh thần chủ động, tích cực, mục tiêu tạo môi trường thuận lợi, bảo vệ tuyệt đối an ninh, an toàn, không để xảy ra sai sót dù là nhỏ nhất đối với mọi hội nghị, sự kiện diễn ra trong năm Chủ tịch ASEAN 2020, ngay từ tháng 4/2019, Bộ Công an đã ban hành Kế hoạch tổng thể số 132/KH-BCA về bảo đảm an ninh, trật tự Năm Chủ tịch ASEAN 2020, trong đó xác định cụ thể 11 nhóm công tác trọng tâm và phân công trách nhiệm đối với Công an các đơn vị, địa phương liên quan. Tháng 8/2019, Tiểu ban An ninh – Y tế ban hành Đề án bảo đảm an ninh, y tế phục vụ tổ chức Năm Chủ tịch ASEAN 2020, xác định 7 nhóm nhiệm vụ trọng tâm và phân công trách nhiệm cụ thể đối với các bộ, ngành, địa phương liên quan; đối với mỗi hội nghị, sự kiện cụ thể trong Năm Chủ tịch ASEAN đều có kế hoạch, phương án bảo đảm an ninh, trật tự, y tế; đối với các hội nghị, sự kiện tổ chức theo hình thức trực tuyến đều xây dựng và triển khai phương án bảo đảm an ninh, an toàn mạng.
Thực hiện các Đề án, Kế hoạch, công tác bảo đảm an ninh – y tế đã được triển khai từ sớm, từ xa, toàn diện trên các mặt. Theo đó, lực lượng Công an đã nắm chắc tình hình, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành tích cực tham gia đề xuất các sáng kiến, thực hiện các ưu tiên và kế hoạch đề ra trong năm ASEAN 2020; phối hợp với cơ quan chức năng các nước đối tác kiểm soát, ngăn chặn từ xa nhiều đối tượng khủng bố, nghi khủng bố quốc tế; xử lý, vô hiệu hóa nhiều đối tượng là cơ sở của phản động lưu vong, làm thất bại ý đồ chống phá của các tổ chức phản động trong thời gian diễn các hội nghị, sự kiện.
Đồng thời, lực lượng Công an tổ chức nhiều cao điểm tấn công trấn áp tội phạm, triệt phá các băng nhóm tội phạm hoạt động lưu động, liên tuyến, liên tỉnh ở các địa bàn trọng điểm diễn ra các hội nghị, sự kiện, ngăn chặn người nước ngoài nhập cảnh Việt Nam trái phép; tăng cường quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy, bảo đảm trật tự – an toàn giao thông; huy động hàng chục nghìn lượt cán bộ bảo vệ các địa điểm diễn ra hội nghị, sự kiện.
Với việc triển khai quyết liệt, đồng bộ lực lượng, giải pháp, mục tiêu đặt ra trong công tác bảo đảm an ninh, trật tự Năm Chủ tịch ASEAN 2020 đến nay cơ bản đã đạt được, chúng ta đã bảo vệ tuyệt đối an ninh, an toàn khoảng 200 cuộc họp SOM, khoảng 40 Hội nghị cấp Bộ trưởng, Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 36, Đại hội đồng liên minh Nghị viện Hiệp hội các nước Đông Nam Á lần đầu tiên được tổ chức theo hình thức trực tuyến, được bạn bè quốc tế ghi nhận, đánh giá cao, nhân dân trong nước đồng tình, ủng hộ, góp phần tích cực nâng cao uy tín, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.
Phóng viên: Hội nghị Cấp cao 37 và các Hội nghị cấp cao liên quan sắp diễn ra, đề nghị Thiếu tướng cho biết những giải pháp mà Tiểu ban An ninh -Y tế đã và đang triển khai để bảo đảm tuyệt đối an ninh, an toàn các hội nghị này.
Thiếu tướng Tô Ân Xô: Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 diễn ra từ ngày 9-15/11/2020 theo hình thức trực tuyến tại Hà Nội là chuỗi hội nghị quan trọng nhất trong năm 2020 của ASEAN. Dự kiến sẽ diễn ra 36 phiên họp, 11 Hội nghị Cấp cao trong ASEAN cũng như giữa ASEAN với các đối tác, cùng với Hội nghị Thượng đỉnh lãnh đạo nữ ASEAN lần đầu tiên được tổ chức theo sáng kiến của Việt Nam. Đây là dịp để lãnh đạo các nước ASEAN thống nhất chỉ đạo hoàn tất các ưu tiên, công việc đề ra trong năm 2020, định hướng hợp tác ASEAN với các đối tác cho năm tiếp theo.
Nhận thức sâu sắc ý nghĩa, tầm quan trọng của Hội nghị cấp cao 37, công tác bảo đảm an ninh, y tế đã được Tiểu ban An ninh – Y tế chuẩn bị kỹ lưỡng, trách nhiệm ngay từ đầu năm 2020, cao điểm là từ đầu tháng 10/2020 và xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm trong suốt tháng 11/2020.
Với vai trò thường trực Tiểu ban, Bộ Công an đã chỉ đạo các đơn vị an ninh mạng, kỹ thuật nghiệp vụ, đặc biệt là Công an Hà Nội quán triệt sâu sắc và triển khai thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia; chủ động xây dựng, triển khai các kế hoạch, phương án bố trí, phân công lực lượng cụ thể bảo đảm an ninh, y tế cho khoảng 36 sự kiện, phiên họp trong khuôn khổ Hội nghị, trọng tâm là Phiên khai mạc, bế mạc và các Phiên họp toàn thể, các cuộc họp cấp Bộ trưởng tại Trung tâm Hội nghị quốc tế. Đặc biệt, Bộ Công an đã ban hành quy trình xử lý các tình huống liên quan đến an ninh, trật tự có thể nảy sinh; đồng thời tổ chức hướng dẫn, bố trí, phân công lực lượng, tăng cường phương tiện, thiết bị kỹ thuật để sẵn sàng xử lý các tình huống hết sức cụ thể, trọng tâm là ứng cứu sự cố thông tin, tấn công mạng Hội nghị trực tuyến Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 với nhiều tình huống, cấp độ khác nhau (dự kiến sẽ diễn tập hoạt động này tại buổi tổng duyệt tới đây Thủ tướng Chính phủ dự).
Bên cạnh đó, Bộ Công an chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương tăng cường phát hiện, đấu tranh, vô hiệu hóa từ sớm, từ xa mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các phần tử chống đối và các loại tội phạm; chủ động phương án rà soát, giải tỏa người khiếu kiện vượt cấp, không đúng nơi quy định tại các mục tiêu, khu vực Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37; tổ chức giao thông, bảo đảm trật tự, an toàn giao thông các tuyến đường đón dẫn đại biểu và xung quanh khu vực tổ chức Hội nghị;tăng cường bảo đảm an ninh mạng, phối hợp chặt chẽ bảo đảm an toàn thông tin, chất lượng hệ thống đường truyền Internet, hệ thống thiết bị, nền tảng kỹ thuật phục vụ tổ chức Hội nghị.
Đến nay, có thể khẳng định, mọi mặt công tác bảo đảm an ninh, trật tự, y tế phục vụ Hội nghị cấp cao 37 đã được triển khai rất chủ động, tích cực và khẩn trương, củng cố vững chắc môi trường an ninh, an toàn, thuận lợi, sẵn sàng đóng góp tích cực cho thành công của các Hội nghị.
Việc điều chỉnh triển khai các phương án bảo đảm an ninh, trật tự trong bối cảnh phần lớn các hội nghị, sự kiện của năm ASEAN 2020 nói chung, Hội nghị Cấp cao ASEAN 37 nói riêng diễn ra dưới hình thức trực tuyến, bảo đảm các hội nghị, sự kiện diễn ra suôn sẻ, không chỉ góp phần thể hiện vai trò, hình ảnh của nước Chủ tịch năng động, tích cực, có khả năng ứng phó, xử lý hiệu quả các tình huống phát sinh; mà còn là minh chứng rõ nét về năng lực bảo đảm an ninh mạng, khả năng phòng ngừa, sẵn sàng xử lý có hiệu quả các tình huống tấn công mạng của cơ quan chức năng Việt Nam, tạo cơ sở để tiếp tục thúc đẩy, triển khai mô hình họp trực tuyến trong ASEAN từ nay về sau.
Phóng viên: Người dân Thủ đô Hà Nội cần lưu ý những điều gì trong thời gian diễn ra Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 tới đây, thưa Thiếu tướng?
Thiếu tướng Tô Ân Xô: Để góp phần bảo đảm an ninh, an toàn Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 37, Bộ Công an khuyến nghị người dân tuyệt đối tuân thủ, chấp hành pháp luật, đặc biệt là luật giao thông đường bộ theo đúng phương án hướng dẫn phân luồng, phân tuyến giao thông, nhất là tại các khu vực trọng điểm diễn ra Hội nghị. Đồng thời, Bộ Công an đề nghị mọi người dân tích cực tham gia phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, giữ gìn trật tự, cảnh quan môi trường xanh, sạch, đẹp, hỗ trợ các lực lượng chức năng, lực lượng thực thi nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, bảo đảm tốt an ninh, an toàn Hội nghị.
Phóng viên: Trân trọng cảm ơn Thiếu tướng. (Công an Nhân dân, trang 1).
Câu chuyện “đa màu” trong mức sinh ở Việt Nam
13 năm qua, Việt Nam đã đạt và giữ vững mức sinh thay thế. Tuy nhiên bức tranh về mức sinh của cả nước có nhiều mảng màu khác biệt. Đây là thách thức, đòi hỏi những giải pháp linh hoạt.
Chênh lệch giữa mức sinh vùng cao nhất và vùng thấp nhất là 0,98 con
Sở dĩ nói bức tranh chung về mức sinh cả nước có nhiều mảng màu khác biệt bởi dù nước ta đã khống chế tốc độ gia tăng dân số, đạt mức sinh thay thế hơn 13 năm qua, xu hướng sinh hai con ở Việt Nam là phổ biến, nhưng đến nay vẫn đang có mức sinh chênh lệch đáng kể.
Hiện vẫn còn 4/6 vùng kinh tế – xã hội chưa đạt được mức sinh thay thế, có nơi mức sinh rất cao dẫn tới quy mô dân số tiếp tục tăng nhanh. Trong khi ở một số vùng đô thị, vùng kinh tế phát triển, mức sinh đã xuống thấp, có nơi thấp xa so với mức sinh thay thế.
4/6 vùng trên mức sinh thay thế bao gồm: Trung du miền núi phía Bắc là 2,48 con, Bắc Trung Bộ, duyên hải miền trung là 2,30 con, Tây Nguyên 2,32 con, Đồng bằng sông Hồng 2,29 con. 2/6 vùng còn lại thì dưới mức sinh thay thế gồm Đồng bằng sông Cửu Long là 1,74 con và Đông Nam Bộ là 1,50 con. Chênh lệch giữa mức sinh vùng cao nhất (Trung du miền núi phía Bắc) và vùng thấp nhất (Đông Nam bộ) là 0,98 con.
Ông Nguyễn Doãn Tú, Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số (Bộ Y tế) cho biết, tính tổng tỷ suất sinh (TFR) trung bình năm năm gần đây, có 33 tỉnh có mức sinh hơn 2,2 con; 21 tỉnh có mức sinh dưới hai con và chỉ có 9 tỉnh, thành phố có mức sinh chung quanh mức sinh thay thế (từ 2 đến 2,2 con).
Năm 2019, chênh lệch mức sinh giữa nơi cao nhất và nơi thấp nhất là 1,44 con, trong đó cao nhất Hà Tĩnh là 2,83 con, thấp nhất TP. HCM là 1,39 con. Nghĩa là số con của một phụ nữ ở Hà Tĩnh hơn gấp đôi TP HCM – nơi có dân số đông nhất và nền kinh tế năng động nhất cả nước.
Nơi có mức sinh thấp tiếp tục có xu hướng giảm sâu và ngày càng lan rộng. Trong 21 tỉnh, thành phố có mức sinh thấp, có một số tỉnh mức sinh ở mức rất thấp, tập trung ở khu vực Đông Nam bộ, Đồng bằng sông Cửu Long và duyên hải miền trung, có quy mô dân số là 37,9 triệu người chiếm khoảng 39,4% dân số cả nước.
Các chuyên gia nhận định mức sinh thấp kéo dài sẽ để lại nhiều hệ lụy như già hóa dân số nhanh, thiếu hụt lao động, ảnh hưởng đến chất lượng dân số, cơ cấu dân số, an sinh xã hội, tác động rất lớn đến phát triển bền vững cho cả nước. Nhiều dẫn chứng từ Hàn Quốc, Singapore, Nhật Bản… cho thấy điều đó.
Xu hướng mức sinh tăng cao trở lại sau khi đạt mức thay thế xuất hiện ở nhiều tỉnh
Bên cạnh đó, xu hướng mức sinh tăng cao trở lại sau khi đạt mức thay thế đã xuất hiện ở nhiều tỉnh tại vùng Trung du miền núi phía Bắc, Bắc Trung bộ. Hiện có 33 tỉnh có mức sinh cao, quy mô dân số là 39,8 triệu người, chiếm 41,4% dân số cả nước. Nhiều tỉnh ở nhóm này có điều kiện kinh tế – xã hội còn rất khó khăn, chất lượng nguồn nhân lực còn nhiều hạn chế.
Đáng chú ý, một số tỉnh phía Bắc trước đây đã đạt mức sinh thay thế tăng rất cao trở lại như Tuyên Quang từ 2,05 con (năm 2008) lên 2,62 con (năm 2018), Phú Thọ từ 1,99 con (năm 2007) lên 2,66 con (năm 2018), Nam Định từ 1,76 con (năm 2012) lên 2,82 con (năm 2018), Hải Dương từ 1,95 con (năm 2017) lên 2,59 con (năm 2018).
Mức sinh cao đã tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế – xã hội, giải quyết việc làm, chăm sóc sức khỏe nhân dân, giáo dục, làm tăng khoảng cách phát triển và chất lượng cuộc sống của nhân dân của các địa phương này so với các khu vực khác.
Câu chuyện chênh lệch mức sinh ở các vùng miền trong cả nước không phải mới xuất hiện. Công tác Dân số (trong đó có vấn đề mức sinh) đã được Đảng và Nhà nước quan tâm đặc biệt với rất nhiều chủ trương, chính sách cũng như các văn bản định hướng, chỉ đạo thực hiện. Từ Nghị quyết 21-NQ/TW của Hội nghị T.Ư 6, khóa XII và Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030, mới đây nhất là Quyết định số 588/QĐ-TTg phê duyệt “Chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030″… vì mục tiêu nâng cao chất lượng dân số, đảm bảo an sinh xã hội, sự phát triển bền vững của đất nước.
Theo các chuyên gia, để duy trì mức sinh thay thế đúng theo tinh thần Nghị quyết 21; Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030 và Quyết định số 588/QĐ-TTg, điều quan trọng nhất là người dân cần hiểu về ý nghĩa của thông điệp: “Mỗi cặp vợ chồng nên sinh đủ hai con”.
Với những vùng có mức sinh cao, những nơi được coi là “lõi” của đói nghèo, cần tiếp tục cuộc vận động giảm sinh để bảo đảm ổn định cuộc sống, tập trung nuôi dạy các con cho tốt. Nhiệm vụ đặt ra là cần duy trì vững chắc mức sinh thay thế, giữ mức sinh đồng đều giữa các vùng, khu vực và không để mức sinh “tụt” quá thấp, nhất là ở các tỉnh, thành đang có mức sinh thấp và có xu hướng tiếp tục giảm sinh. (Gia đình & Xã hội, trang 1).
Cần duy trì, tăng tỷ lệ bao phủ BHYT
Trong phiên làm việc buổi chiều 9/11 Kỳ họp thứ 10 Quốc hội Khóa XIV, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề cập các vấn đề liên quan tới một bộ phận người lao động về hưu có mức lương thấp; tình trạng người tham gia bảo hiểm y tế nhưng khi đi khám bệnh thì vẫn phải bỏ tiền mua thuốc; vấn đề tự chủ đại học và giải pháp để tự chủ đại học thực sự; hiện tượng xuống cấp của đạo đức xã hội…
Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé (tỉnh Kiên Giang), Phó Thủ tướng Vũ Đam cho rằng đúng là có rất nhiều ý kiến phản ánh các bệnh nhân chữa bằng bảo hiểm y tế (BHYT) nhưng vẫn phải ra hiệu thuốc mua theo đơn của bác sĩ điều trị. Để khắc phục triệt để tình trạng này cần phải nhìn nhận đúng nguyên nhân, và theo Phó Thủ tướng có hai nguyên nhân chính.
Thứ nhất, nhiều ý kiến, kể cả các bác sĩ, nói rằng chính sách thanh toán của BHYT không phù hợp. Điều đó đúng sự thực nhưng có căn nguyên. Hiện nay, mệnh giá một người đóng trung bình BHYT, có tăng lên nhưng mới đạt 1,1 triệu đồng/người/năm, so với các nước trong khu vực như Philippines chúng ta chỉ bằng 1/3, so với Thái Lan chỉ bằng 1/4.
Trong khi giá thuốc, chúng ta sản xuất được nhiều thuốc nhưng hơn 90% nguyên liệu vẫn phải nhập từ nước ngoài nên giá thuốc theo mặt bằng quốc tế. Chúng ta đã cố gắng giảm giá thuốc rẻ hơn các nước trong ASEAN nhưng cũng chỉ rẻ hơn 10-15%, vì vậy, BHYT không thể thanh toán tất cả các loại thuốc, mà thường xu thế chỉ thanh toán những loại thuốc tạm gọi là thông thường, còn những loại thuốc đắt tiền, thuốc phát minh (thường gọi là biệt dược gốc), nhiều loại người bệnh phải bỏ tiền túi. Hiện nay, hàng năm chúng ta chỉ phí khoảng 120.000 tỷ đồng tiền thuốc thì BHYT thanh toán khoảng 36-37%.
Để khắc phục vấn đề này, chúng ta phải duy trì, tăng tỷ lệ bao phủ BHYT, hiện là 90,7%, và phải tăng mệnh giá. Muốn vậy, thu nhập người dân phải tăng lên, phần ngân sách nhà nước hỗ trợ cũng phải có nguồn thu nhiều hơn. Đây là một quá trình dài hơi, liên tục, chúng ta phải tiếp tục cố gắng.
Nguyên nhân thứ hai, rất nhiều bệnh nhân phản ánh và đánh giá rằng do có tiêu cực, sự móc nối giữa bác sĩ điều trị và các trình dược viên, các công ty thuốc, nhà thuốc, kê đơn ra để ăn hoa hồng. Việc này trong nhiều năm ngành y tế đã chỉ đạo rất quyết liệt và có thể nói rằng có hiện tượng đó nhưng không phải là tất cả. Để khắc phục nguyên nhân này chỉ có một cách là công khai, minh bạch hết bằng công nghệ thông tin. Chúng ta có đến hơn 20.000 loại thuốc và dịch vụ, hành triệu lượt khám, chữa bệnh một năm thì không thể nào kiểm soát được nếu không tin học hóa. Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Y tế, những năm vừa rồi đã làm rất tốt.
Trong thời gian được phân công trực tiếp điều hành Bộ Y tế, cùng với việc chỉ đạo chống dịch COVID-19, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và lãnh đạo Bộ Y tế cũng đã tập trung quyết liệt thực hiện tin học hóa để đẩy nhanh hơn tiến độ rất nhiều lần. Một số việc đã hoàn thành như cung cấp dịch vụ công trực tuyến cấp 4, nền tảng khám chữa bệnh từ xa, từng bước công bố tất cả những thông tin liên quan đến quản lý ngành y tế,… Tới đây Bộ Y tế sẽ kết nối toàn bộ hệ thống quản lý của các cơ sở y tế, nhà thuốc, làm hóa đơn điện tử, bệnh án điện tử thì mới kiểm soát tốt. Chúng ta cũng phải đẩy mạnh liên thông xét nghiệm để giảm lãng phí. (Sức khỏe & Đời sống, trang 3).
Ngăn trẻ làm hại bản thân
Mới đây em N. (13 tuổi, ngụ Đồng Nai) phải cấp cứu tại Bệnh viện Nhi đồng thành phố (TP.HCM) do tự uống thuốc diệt cỏ paraquat, may mắn được cứu sống.
Khi được cứu sống, em N. rất ân hận, nói rằng em đã sống trong bức tranh tâm lý khá u ám ở tuổi mới lớn. Ở trường, em N. thường bị các bạn bắt nạt, chê bai làn da ngăm đen. Gia cảnh khó khăn, em N. phải phụ giúp gia đình nhiều việc nặng quá sức, thậm chí kéo máy cày và thường bị cha mẹ la rầy.
Đủ cái để sợ
Một trường hợp khác là bé Q. (11 tuổi, ngụ tỉnh Tiền Giang). Nghĩ cha mẹ thương em gái hơn mình, rồi bị bạn bè trong lớp chê bai ngoại hình, không cho chơi chung, dành dụm tiền tiêu vặt em mua hộp thuốc ngủ về uống. Em Q. được đưa đi cấp cứu tại bệnh viện khi chức năng gan và thận đã bắt đầu bị ảnh hưởng. Sau gần một tuần trị liệu, em đã tỉnh lại, cởi mở với mọi người, trân quý sinh mạng từng phút giây sau khi trút hết bầu tâm sự với các bác sĩ.
Gần đây, nhiều trẻ ở độ tuổi mới lớn chọn uống thuốc ngủ liều cao hay uống thuốc diệt cỏ để từ bỏ cuộc sống vì cảm thấy tình cảm cha mẹ dành cho mình vơi dần, còn ở lớp thì bị bạn bè xa lánh…
Theo chuyên gia tâm lý Nhan Cẩm Nghi (đơn vị tâm lý Bệnh viện Nhi đồng thành phố), phần lớn phụ huynh đều cho rằng con em mình chưa đạt đến mức phát triển khái niệm tự tử. Tuy nhiên theo nghiên cứu cho thấy, trẻ em từ 6 tuổi đã bắt đầu có ý thức về cái chết, trẻ 8 – 9 tuổi đã có những hiểu biết về cái chết, về tự tử.
Nhiều trẻ còn có khả năng lên kế hoạch, tìm cách làm điều này, đặc biệt đối với độ tuổi vị thành niên, nguy cơ xảy ra lần hai cao gấp 6 lần.
Làm sao để ngăn chặn?
Chuyên gia tâm lý Cẩm Nghi phân tích trong bất kỳ một giai đoạn nào của cuộc sống, mỗi chúng ta đều đối diện với những xung đột tâm lý xã hội xuất phát từ nhu cầu cá nhân mâu thuẫn với nhu cầu xã hội.
Một trong số đó có thể giải quyết được, còn một số thì không, đặc biệt đối với trẻ, khi kỹ năng giải quyết vấn đề và kỹ năng thích ứng còn giới hạn.
Vì thế, ở những tình huống khó khăn nhất định như trầm cảm, bạo hành thể chất, áp lực gia đình, áp lực nhà trường, lạm dụng tình dục… có thể kích hoạt suy nghĩ tiêu cực, bùng nổ về cảm xúc, khiến trẻ tìm cách chấm dứt căng thẳng bằng phương án tệ hại.
Để phát hiện sớm ý định của trẻ, chuyên gia Cẩm Nghi khuyên ba mẹ cần nhạy cảm trong việc nhận ra dấu hiệu và đảm bảo việc đặt câu hỏi cho con một cách rõ ràng, dễ hiểu, không phán xét.
Phụ huynh hãy cho con biết bản thân đang rất lo lắng và muốn giúp đỡ con, động viên con chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc của mình.
Hơn bao giờ hết, điều con cần ngay lúc này là sự chủ động lắng nghe tâm tư, tình cảm của con từ phía ba mẹ. Điều này góp phần giúp trẻ cảm thấy suy nghĩ, cảm xúc và nhu cầu của bản thân được tôn trọng.
Di chứng tâm lý về sau
Bác sĩ Lê Vũ Phượng Thy – trưởng khoa hồi sức chống độc Bệnh viện Nhi đồng thành phố (TP.HCM) – cho hay việc chọn thuốc diệt cỏ, thuốc ngủ để tự vẫn, nếu phát hiện muộn, đã có biến chứng thì dù được cứu sống cũng vẫn ảnh hưởng đến các cơ quan như: tim, gan, thận, lâu nữa sẽ gây viêm phổi, ảnh hưởng thần kinh.
Hậu quả lớn nhất chính là chấn thương tâm lý không hề nhỏ cho chính bệnh nhân và cho gia đình. (Tuổi trẻ, trang 14).