Chủ động phòng bệnh mùa nắng nóng
Từ đầu tháng 3 đến nay, nhiệt độ tại TP Hồ Chí Minh luôn ở mức cao, ban ngày trung bình 36 đến 38OC, chỉ số tia cực tím (UV) có ngày ở mức cực đại. Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng – thủy văn quốc gia, những ngày tới, nắng nóng ở Nam Bộ sẽ còn tiếp diễn. Đây là nguyên nhân khiến các bệnh về hô hấp; tiêu hóa; tay, chân, miệng (TCM); tim mạch… tăng cao.
Phó trưởng khoa Nội 1, Bệnh viện Nhi đồng 2 TP Hồ Chí Minh Nguyễn Ðình Qui cho biết, từ đầu tháng 3 đến nay, số trẻ nhập viện liên quan đến thời tiết nắng nóng gia tăng rõ rệt. Theo thống kê, nếu trong cả tháng 2-2021, số bệnh nhi nhập viện khoảng 4.000 trường hợp, thì chỉ mới hai tuần đầu tháng 3, số trẻ nhập viện đã lên tới 3.600 cháu. “Những bệnh liên quan đến thời tiết nắng nóng thường rơi vào nhóm tiêu hóa, hô hấp, nhiễm siêu vi, cảm cúm và các bệnh về da. Biểu hiện của trẻ thường là sốt cao liên tục từng cơn, phát ban sau khi hết sốt… Thay đổi môi trường sinh hoạt từ nắng nóng sang phòng máy lạnh cũng dễ gây sốt, ho, xổ mũi. Cần phân biệt sốt xuất huyết với TCM ở thời điểm hiện tại và nhất là dịch Covid-19. Do đó, với trẻ có biểu hiện sốt, ho, xổ mũi, bác sĩ sẽ hỏi kỹ về vấn đề dịch tễ để xác định nguyên nhân chính xác”, bác sĩ Nguyễn Ðình Qui cho biết thêm.
Tại khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Nhi đồng 2, số ca trẻ nhỏ mắc bệnh tăng nhanh trong những ngày gần đây. Trưởng khoa Tiêu hóa Tăng Lê Châu Ngọc, cho biết, mỗi ngày điều trị khoảng hơn 40 ca, trong đó tiếp nhận từ 15 đến 20 ca mới nhập viện mỗi ngày. Ca nặng nhất là bệnh nhi 17 tháng tuổi, sốt cao, tiêu chảy, có suy thận. Sau sáu giờ truyền dịch, tình trạng sức khỏe đã được cải thiện. Khoa Tiêu hóa cũng đang điều trị cho 15 trẻ bị tiêu chảy nặng, trong đó có ba trẻ phải truyền dịch gấp, hai trẻ đang được theo dõi kỹ. Ngoài ra, khoa còn điều trị cho nhiều trẻ khác bị nhiễm trùng đường tiêu hóa… Với thời tiết nắng nóng, số lượng trẻ bị bệnh tiêu hóa sẽ tăng mạnh vào những tuần sắp tới.
Bệnh viện Nhi đồng Thành phố cho hay, đơn vị này đang tiếp nhận và điều trị cho nhiều bệnh nhi mắc bệnh TCM. Gần đây nhất là trường hợp bé gái 15 tháng tuổi ở Bạc Liêu mắc TCM nặng, nguy cơ tử vong cao. Các bác sĩ phải cho thở máy, dùng thuốc vận mạch và lọc máu liên tục. Sau hai ngày tích cực điều trị, tình trạng bệnh nhi cải thiện dần, hết sốt, nhịp tim bình thường, cai được máy thở. Tương tự, khoa Nhiễm – Thần kinh Bệnh viện Nhi đồng 1 gần một tháng nay cũng ghi nhận nhiều ca mắc bệnh TCM nặng (độ 2, độ 3) do nhập viện trễ. Trong đó, có trường hợp bệnh nhi có biến chứng tim mạch gây cao huyết áp.
Các chuyên gia y tế dự báo, với thời tiết nắng nóng kéo dài, độ ẩm tăng cao, số ca bệnh sẽ tăng. Ghi nhận tại Bệnh viện Thống Nhất, khá nhiều người cao tuổi nhập viện do liên quan đến thời tiết. Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp Bệnh viện Thống Nhất Trương Quang Anh Vũ cho biết: “Mỗi năm khi thời tiết nắng nóng, số người cao tuổi nhập viện thường tăng 5 đến 10%. Hiện, mỗi ngày, khoa Tim mạch và khoa Hô hấp của bệnh viện tiếp nhận nhiều bệnh nhân đến thăm khám, điều trị… Nắng nóng có thể gây mất nước, kiệt sức, đột quỵ do sốc nhiệt đối với cơ thể người khi tiếp xúc lâu với nền nhiệt độ cao”.
Bệnh viện Da liễu TP Hồ Chí Minh thông tin, bệnh viện ghi nhận khá nhiều bệnh nhân bị sạm da, viêm da, nhiễm vi nấm, lang ben, dị ứng, nổi mụn, ngứa… do tiếp xúc với ánh nắng, mồ hôi, môi trường bụi bặm, nóng ẩm…
Để chủ động phòng ngừa bệnh mùa nắng nóng, các chuyên gia y tế lưu ý người dân nên tạo thói quen rửa tay, vệ sinh thân thể thường xuyên. Không nên ra ngoài lúc trời nắng nóng trong thời gian dài, nhất là từ 10 giờ đến 16 giờ, vì lúc này cơ thể dễ bị mất nước, dễ bị vi-rút tấn công gây bệnh đường hô hấp, bệnh về da. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo, khi chỉ số tia UV mức 8 – 10, nếu chúng ta ở ngoài nắng khoảng 25 phút có thể bị bỏng da. Khi chỉ số tia UV từ mức 11 trở lên, nguy cơ da bị bỏng nếu tiếp xúc ánh nắng mặt trời khoảng 10 phút mà không được bảo vệ. Tia UV ở mức 11 – 12 rất nguy hiểm cho sức khỏe.
Theo Bộ Y tế, để tránh bệnh mùa nắng nóng, người dân nên hạn chế ra đường khi không cần thiết. Nếu bắt buộc phải đi ra đường, ngoài trời nóng, thì phải đội mũ, mặc quần áo chống nắng, đeo kính, mang khẩu trang… Ðồng thời, nên uống nhiều nước, nhất là người lao động ngoài trời. Không nên uống nhiều nước đá hoặc nước quá lạnh, dễ gây viêm họng. Không nên để nhiệt độ máy lạnh trong phòng quá thấp, không để quạt thổi trực tiếp gần vào người để phòng bệnh đường hô hấp. Luôn ăn chín, uống sôi, ăn nhiều hoa quả để bảo đảm đủ vi-ta-min nhằm tăng sức đề kháng của cơ thể… (Nhân dân, trang TP.HCM)
Đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu, sản xuất vắc-xin phòng Covid-19 trong nước
Chiều 22-3, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Vũ Ðức Ðam, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19 chủ trì cuộc họp thường trực Ban Chỉ đạo.
Báo cáo tại cuộc họp, Phó Cục trưởng Khoa học công nghệ và Ðào tạo, Bộ Y tế Nguyễn Ngô Quang, Chánh Văn phòng Chương trình quốc gia nghiên cứu phát triển vắc-xin cho biết, đến nay các đơn vị trong nước đang nghiên cứu ba loại vắc-xin phòng Covid-19. Ðó là vắc-xin Nano Covax của Công ty cổ phần Công nghệ sinh học Dược Nanogen (NANOGEN) hiện đang tiến hành thử nghiệm giai đoạn hai; đồng thời đề xuất thử nghiệm giai đoạn ba… Nếu theo đúng lộ trình (đã được rút ngắn), có thể cuối quý III – 2021, Việt Nam sẽ có vắc-xin phòng Covid-19 đầu tiên do các nhà khoa học trong nước nghiên cứu và sản xuất. Ngoài vắc-xin Nano Covax, các nhà khoa học, đơn vị sản xuất trong nước cũng đang tiếp tục đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu vắc-xin Covivax của Viện Vắc-xin và Sinh phẩm y tế (IVAC) đang thử nghiệm lâm sàng giai đoạn một và một loại vắc-xin nữa của Công ty TNHH một thành viên vắc- xin và sinh phẩm số 1 (VABIOTECH) dự kiến triển khai thử nghiệm giai đoạn một vào tháng 4-2021.
Tại cuộc họp, các chuyên gia, thành viên Thường trực Ban Chỉ đạo đều cho rằng, các kết quả nghiên cứu trong phòng thí nghiệm ở giai đoạn tiền lâm sàng của cả ba vắc-xin đều được đánh giá tốt, có triển vọng. Có được kết quả bước đầu này do Việt Nam có đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học nghiên cứu vắc-xin giàu kinh nghiệm. Trong quá trình nghiên cứu, các đơn vị của Việt Nam hợp tác chặt chẽ, trao đổi trực tiếp với các cơ quan nghiên cứu, sản xuất vắc-xin uy tín trên thế giới. Hoạt động nghiên cứu, phát triển vắc-xin phòng Covid-19 của Việt Nam tuân thủ đầy đủ các quy trình, quy chuẩn; khẩn trương, rút ngắn giai đoạn nhưng bảo đảm các điều kiện khoa học. Ðánh giá Việt Nam đã có bước tiến dài trong nghiên cứu, phát triển vắc-xin, các chuyên gia, nhà khoa học tin tưởng, Việt Nam sẽ sớm có vắc- xin sản xuất trong nước.
Phát biểu ý kiến tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Vũ Ðức Ðam đánh giá cao nỗ lực của Bộ Y tế, Bộ Khoa học và Công nghệ, nhất là các đơn vị nghiên cứu, phát triển vắc-xin trong thời gian qua đã nỗ lực nghiên cứu và phát triển vắc-xin phòng Covid-19 trong nước, thực hiện theo đúng với tinh thần “chống dịch như chống giặc”. Tuy nhiên, việc nghiên cứu, sản xuất vắc-xin trong nước cần tiếp tục thực hiện khẩn trương hơn nữa. Thời gian qua, thời gian thử nghiệm lâm sàng giai đoạn hai của vắc-xin Nano Covax đã rút ngắn được ba tháng và phương án dự kiến thử nghiệm giai đoạn ba cũng sẽ tiếp tục rút ngắn thời gian để cuối quý III, đầu quý IV năm 2021, Việt Nam sẽ có vắc-xin sản xuất trong nước.
Phó Thủ tướng nhắc lại nhận định của các chuyên gia, nhà khoa học, vi-rút SARS-CoV-2 có thể có những biến đổi và tồn tại một số năm nữa. Do đó, nhiều khả năng các vắc-xin phòng Covid-19 đều phải tiêm nhắc lại, không chỉ tiêm một đợt hay một năm. Với hơn 100 triệu người dân, Việt Nam phải có giải pháp để sản xuất vắc-xin trong nước, không chỉ phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19 mà còn chuẩn bị để ứng phó đối với những dịch bệnh có thể xảy ra trong tương lai. Việc phát triển thành công vắc-xin trong nước cũng khẳng định năng lực, niềm tự hào của đội ngũ khoa học y tế Việt Nam.
Cũng tại cuộc họp, trước thông tin các công ty được nhập vắc- xin phòng Covid-19 về Việt Nam để tiêm, lãnh đạo Bộ Y tế khẳng định, theo Nghị quyết 21/NQ-CP của Chính phủ, Bộ Y tế được giao chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan, địa phương có liên quan làm đầu mối tổ chức việc mua, nhập khẩu, tiếp nhận viện trợ, tài trợ vắc-xin; chịu trách nhiệm về chất lượng, giá cả, tổ chức quản lý, phân phối, sử dụng bảo đảm công khai, minh bạch. Vì vậy, Bộ Y tế không có chủ trương để các công ty, doanh nghiệp tự nhập khẩu vắc-xin phòng Covid-19. Hiện nay, các nhà sản xuất
vắc-xin phòng Covid-19 đã được cấp phép trên thế giới đều có mối liên hệ trực tiếp với Bộ Y tế. Ðối với những vắc-xin được Bộ Y tế cấp phép tại Việt Nam, chỉ các doanh nghiệp có chức năng nhập khẩu vắc- xin mới được nhập khẩu. Việc tiêm vắc-xin phải theo sự điều phối chung của Bộ Y tế, đúng với tinh thần đã được Nghị quyết 21/NQ-CP nêu ra. Việc tiêm vắc-xin phòng Covid-19 phải do các cơ sở y tế của ngành y tế thực hiện.
★ Theo thông báo của Bộ Y tế, ngày 22-3, Việt Nam ghi nhận ba trường hợp mắc Covid-19, đều là các ca nhập cảnh và được cách ly ngay. Hiện, các người bệnh được cách ly, điều trị tại Bệnh viện Dã chiến Củ Chi, Bệnh viện Phổi Ðồng Nai, Trung tâm Y tế TP Hà Tiên (tỉnh Kiên Giang). Trong ngày, 36 người bệnh mắc Covid-19 được công bố khỏi bệnh.
Bộ Y tế cho biết, từ ngày 24 đến 28-3, Bộ Y tế sẽ tổ chức Ðoàn kiểm tra công tác phòng, chống dịch (PCD) và triển khai tiêm vắc-xin phòng Covid-19 tại các tỉnh, thành phố: Quảng Ninh, Hải Dương, Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Tây Ninh. Theo đó, Bộ Y tế tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc thực hiện các quy định về nhập cảnh, giám sát, cách ly y tế, PCD Covid-19, nhất là các điều kiện trước khi nhập cảnh (Giấy xét nghiệm âm tính với vi-rút SARS-CoV-2, giấy khai báo y tế…); việc đưa đón từ cửa khẩu, các khu vực cách ly y tế đối với người nhập cảnh (bao gồm khu cách ly trong, ngoài quân đội có thu phí) tuyệt đối không để lây lan trong khu vực cách ly, lây lan ra cộng đồng; bảo đảm việc xét nghiệm đúng số lượng, thời gian, đối tượng… Tính đến ngày 21-3, có 33.891 người tại 16 tỉnh, thành phố đã tiêm vắc-xin phòng Covid-19, trong đó tỉnh Hải Dương chiếm khoảng 50% tổng số người được tiêm. Dự kiến, đến cuối tháng 3-2021, Chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia sẽ tổ chức các khóa tập huấn chuyên môn cho các tỉnh, thành phố còn lại để sẵn sàng triển khai tiêm khi đợt vắc-xin Covid-19 tiếp theo về đến nước ta thời gian tới.
Tại Hà Nội, từ ngày 25-3, năm đoàn kiểm tra về công tác PCD do Sở Y tế TP Hà Nội chủ trì sẽ triển khai trên địa bàn. Từ 0 giờ ngày 23-3, thành phố cho phép các quán bar, ka-ra-ô-kê, vũ trường hoạt động trở lại, nhưng phải bảo đảm PCD, khai báo y tế bằng mã QR Code. Chính quyền các địa phương tăng cường công tác kiểm tra, nếu phát hiện sai phạm sẽ yêu cầu đóng cửa, dừng hoạt động. Thành phố yêu cầu Sở Giáo dục và Ðào tạo có kế hoạch lùi thời gian tuyển sinh lớp 10 và tuyển sinh đầu cấp phù hợp kế hoạch tuyển sinh chung của Bộ Giáo dục và Ðào tạo.
Tại tỉnh An Giang, năm người Trung Quốc nhập cảnh trái phép vào Việt Nam đã có kết quả xét nghiệm âm tính lần một với vi-rút SARS-CoV-2. Trước đó, người dân ở ấp Bình Thành, xã Bình Mỹ, huyện Châu Phú phát hiện năm người Trung Quốc tập trung ở ngoài đồng ruộng có biểu hiện bất thường đã báo tin cho công an địa phương kiểm tra, xử lý. Những người này khai nhận, nhập cảnh trái phép từ Trung Quốc vào Việt Nam qua tỉnh Lạng Sơn rồi đến An Giang để tìm cách xuất cảnh sang Cam-pu-chia. Công an huyện Châu Phú đã bàn giao năm trường hợp này cho ngành chức năng để lấy mẫu xét nghiệm và đưa đi cách ly tập trung. Ban Chỉ đạo PCD Covid-19 tỉnh An Giang cho biết, 34 trường hợp người Trung Quốc khác nhập cảnh trái phép vào Việt Nam đến An Giang tìm cách xuất cảnh trái phép qua Cam-pu-chia qua kiểm tra lần hai đều âm tính với vi-rút SARS-CoV-2.
UBND tỉnh An Giang vừa ban hành công văn về việc thực hiện các biện pháp PCD Covid-19 tại các sự kiện dân tộc, tôn giáo trong thời gian tới như: Tết Chol Chnăm Thmây của đồng bào dân tộc thiểu số Khmer; tháng Ramadan của cộng đồng dân tộc thiểu số Chăm; lễ Phật đản… Trước tình hình dịch bệnh còn diễn biến phức tạp, UBND tỉnh vận động chức sắc, chức việc, người có đạo nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm về PCD; chủ động phối hợp chính quyền địa phương rà soát, tuyên truyền vận động tín đồ có thân nhân ở nước ngoài, các tín đồ từ các địa phương khác hạn chế di chuyển về tỉnh An Giang, nên tham gia các hoạt động lễ hội dân tộc, tín ngưỡng – tôn giáo tại nơi cư trú. Sở Y tế phối hợp Ban Tôn giáo, Ban Dân tộc và các địa phương hướng dẫn các cơ sở tôn giáo khi tổ chức lễ phải thực hiện các biện pháp PCD Covid-19. Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố căn cứ tình hình tại địa phương để xem xét, thống nhất với các tôn giáo về quy mô tổ chức lễ hội, sự kiện tôn giáo, Tết của đồng bào dân tộc.
Ðể giúp lực lượng vũ trang tỉnh Xvây Riêng (Vương quốc Cam-pu-chia) giảm bớt khó khăn trong việc phối hợp Bộ đội Biên phòng tỉnh Long An tuần tra, kiểm soát PCD Covid-19 trên tuyến biên giới, ngày 22-3, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Long An đã tặng nước khử khuẩn, nước rửa tay khô, khẩu trang y tế, nhiệt kế hồng ngoại và tiền mặt cho Ty Công an tỉnh Xvây Riêng, Tiểu khu Quân sự, Hiến binh và Ðồn Công an Cửa khẩu Quốc tế Ray Vo, tổng trị giá khoảng 130 triệu đồng. (Nhân dân, trang 8)
Số ca mắc Covid-19 tăng mạnh ở một số nước
Theo TTXVN và tin nước ngoài, với hơn tám nghìn ca mắc mới trong ngày 22-3, Phi-li-pin có số ca mắc Covid-19 theo ngày cao nhất từ trước tới nay. Cùng ngày, Cam-pu-chia và Thái-lan thông báo có thêm 73 ca mắc ở mỗi nước.
★ Ấn Ðộ xác nhận gần 47 nghìn ca mắc Covid-19, mức cao nhất trong nhiều tháng qua, trong đó nhiều nhất là ở thủ phủ thương mại của Ấn Ðộ là Mum-bai. Trước đó, Bộ Y tế Ấn Ðộ cho biết, đã triển khai tiêm gần 45 triệu liều vắc-xin ngừa Covid-19 cho người dân.
★ Theo trang thống kê worldometers.info, đến tối 22-3 (giờ Việt Nam), toàn thế giới ghi nhận hơn 123,9 triệu ca mắc Covid-19; 2,72 triệu người chết. 99,8 triệu người mắc được điều trị khỏi. Mỹ vẫn là nước chịu tác động nghiêm trọng nhất.
★ Liên quan khuyến nghị sử dụng vắc-xin ngừa Covid-19, một ủy ban độc lập gồm các chuyên gia Hàn Quốc kêu gọi tiếp tục sử dụng vắc-xin của AstraZeneca cho chương trình tiêm chủng quốc gia. Ủy ban nêu rõ, không có liên quan giữa vắc-xin của AstraZeneca và hiện tượng đông máu.
★ Hãng AstraZeneca ngày 22-3 công bố kết quả cuộc thử nghiệm trên diện rộng tại Mỹ, Chi-lê và Pê-ru đối với vắc-xin ngừa Covid-19 do hãng này phối hợp Ðại học Oxford (Anh) phối hợp bào chế và phát triển. Theo đó, vắc-xin đạt hiệu quả tới 79% trong ngăn ngừa triệu chứng bệnh.
★ Hãng dược phẩm CanSino Biologics Inc của Trung Quốc cho biết, vắc-xin ngừa Covid-19 của công ty này đã được cấp phép sử dụng khẩn cấp tại Hung-ga-ri. Ðây là vắc-xin thứ hai của Trung Quốc được cấp phép tại Hung-ga-ri.
★ Cơ quan khoa học y tế Xin-ga-po khởi động quy trình đánh giá mức độ an toàn của vắc-xin do Sinovac Biotech (Trung Quốc) sản xuất. Thái-lan cũng có kế hoạch đặt hàng thêm năm triệu liều vắc-xin của Sinovac Biotech, cùng số vắc-xin mua của AstraZeneca.
★ Nhật Bản đã nhận được lô vắc-xin thứ sáu do Pfizer sản xuất gồm 654.615 liều. Dự kiến số hàng này được chuyển tới các địa phương ngay trong tuần này, phục vụ chương trình tiêm chủng cho các nhân viên y tế.
★ Cu-ba khởi động chương trình tiêm vắc-xin cho 150 nghìn nhân viên y tế tuyến đầu. Cu-ba cũng đang trong giai đoạn cuối thử nghiệm vắc-xin Soberana 02 tự nghiên cứu. Cu-ba hợp tác với Trung Quốc phát triển vắc-xin mới, mang tên Pan-Corona, có khả năng chống lại nhiều biến thể vi-rút gây Covid-19.
★ Tại châu Phi, Chính phủ Kê-ni-a đề xuất và được Liên hợp quốc chấp thuận, theo đó tiêm vắc-xin cho các nhân viên Văn phòng Liên hợp quốc tại thủ đô Nai-rô-bi (UNON). Trong khi đó, sau khi Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến nghị tiếp tục tiêm vắc-xin của AstraZeneca, Nam Phi thông báo cấp một triệu liều loại này thông qua Liên minh châu Phi (AU) để phân phối tới 14 nước thành viên. (Nhân dân, trang 8)
Vắc xin ‘made in Vietnam’ ngừa Covid-19 tiến triển khả quan
Các kết quả nghiên cứu trong phòng thí nghiệm ở giai đoạn tiền lâm sàng, thử nghiệm lâm sàng của cả 3 vắc xin ngừa Covid-19 ‘made in Vietnam’ đều được đánh giá rất tốt, có triển vọng.
Chiều 22.3, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam, Trưởng ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19, đã chủ trì cuộc họp Thường trực Ban Chỉ đạo về tình hình, tiến độ nghiên cứu, phát triển các vắc xin, nhất là của các đơn vị trong nước.
Phó cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo (Bộ Y tế) Nguyễn Ngô Quang cho hay vắc xin NanoCovax của Công ty NANOGEN đã hoàn thành thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1, đang triển khai giai đoạn 2.
Vắc xin Covivac của Viện Vắc xin và sinh phẩm y tế (IVAC) đã bắt đầu thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1. Vắc xin của Công ty vắc xin và sinh phẩm số 1 (VABIOTECH) sẽ chuẩn bị thử nghiệm giai đoạn 1 vào tháng 4 tới.
Các kết quả nghiên cứu trong phòng thí nghiệm ở giai đoạn tiền lâm sàng, thử nghiệm lâm sàng của cả 3 vắc xin này đều được đánh giá rất tốt, có triển vọng.
Theo kế hoạch, cuối tháng 4, sẽ có đánh giá kết quả thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 2 của vắc xin NanoCovax, và đang có triển vọng rất lạc quan. Dự kiến đầu tháng 5, vắc xin NanoCovax sẽ thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3.
Căn cứ vào kết quả thử nghiệm giai đoạn 1 và giai đoạn 2 đến thời điểm hiện tại, tất cả các chuyên gia, đại diện Bộ Y tế đều rất lạc quan cho rằng nếu thuận lợi, thậm chí cuối quý 3/2021 sẽ hoàn thành thử nghiệm giai đoạn 3 đối với vắc xin NanoCovax, rút ngắn tiếp 3 tháng so với kế hoạch dự kiến. Trước đó, thời gian thử nghiệm giai đoạn 2 của vắc xin NanoCovax cũng đã rút ngắn thời gian từ 6 tháng xuống 3 tháng. Theo ông Quang, hy vọng vào cuối quý 3/2021, Việt Nam sẽ có vắc xin nội đầu tiên để phòng, chống dịch Covid-19. (Thanh niên, trang 6)
Tiền phong, trang 7: “Vắc-Xin phòng Covid-19 của Việt Nam: Nhiều triển vọng”; Sức khỏe & Đời sống, trang 3: “Vắc-xin COVID-19 “made in VietNam” đầu tiên sẽ có vào cuối tháng 9/2021”
Nhắn nhầm tin mời đi tiêm phòng vắc xin COVID-19
Đến thời điểm này, tỉnh Quảng Ngãi chưa được Bộ Y tế cấp vắc xin ngừa COVID-19 cũng như nghành y tế địa phương chưa triển khai việc tiêm chủng vắc xin COVID-19. Tuy nhiên, nhiều người dân Quảng Ngãi vẫn nhận được tin nhắn qua điện thoại thông báo đi tiêm phòng.
Chiều 22/3, ông Phạm Minh Đức, Phó giám đốc Sở Y tế Quảng Ngãi cho biết, mới đây Sở tiếp nhận thông tin việc người dân nhận được tin nhắn từ Y tế dự phòng (không rõ số điện thoại), thông báo đi tiêm phòng COVID-19 (nội dung tin nhắn nêu rõ cả họ và tên người được tiêm, địa điểm, thời gian tiêm phòng).
“Tin nhắn này hoàn toàn là không chính xác. Bởi đến thời điểm hiện tại, Quảng Ngãi chưa được Bộ Y tế cấp vắc xin ngừa COVID-19 cũng như ngành y tế địa phương chưa triển khai việc tiêm chủng phòng ngừa dịch bệnh này”.
Chiều 22/3, bà Lê Thị Bích Thu, Phó giám đốc Trung tâm Y tế TP. Quảng Ngãi, xác nhận sự việc nói trên.
Theo bà Thu, tình trạng này xảy ra trong ngày 21/3 tại một số đơn vị. Nguyên nhân ban đầu được xác định có thể do lỗi của hệ thống phần mềm thông báo tiêm chủng. Đây không phải là tin nhắn giả mạo mà do lỗi của hệ thống thông báo tiêm chủng.
“Hiện chúng tôi đã thông báo cho đơn vị vận hành phần mềm. Trung tâm cũng đang rà soát lại tình trạng này để có hướng xử lý, đồng thời thông báo cho người dân yên tâm”, bà Thu cho biết thêm.
Được biết, trước đó từ ngày 21/3, nhiều người dân xã Tịnh Ấn Đông (TP. Quảng Ngãi) nhận được tin nhắn qua điện thoại, yêu cầu đưa con em đi tiêm vắc xin phòng COVID-19. Nơi gửi tin nhắn chỉ hiển thị là YTDP.
Các phụ huynh cho biết, nội dung tin nhắn nêu chính xác tên của con em họ. Đồng thời yêu cầu phụ huynh đưa con em đến trạm Y tế Tịnh Ấn Đông trong ngày 22/3 để tiêm vắc xin phòng COVID-19.
Hiện nay, tỉnh Quảng Ngãi vẫn chưa triển khai tiêm vắc xin phòng COVID-19, vì vậy tin nhắn này khiến nhiều phụ huynh lo lắng. Nhiều người cho rằng tin nhắn này có mục đích lừa đảo.
Trước đó, tối 10/3/2021, Bộ Y tế phát đi cảnh báo tình trạng giả mạo trong cung ứng, mua bán vaccine COVID-19. Theo thông tin mới đây của Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế (Interpol), Cảnh sát Trung Quốc và Nam Phi đã bắt giữ nhiều đối tượng liên quan đến buôn bán vaccine COVID-19 giả. Ngoài ra, Interpol cũng nhận được các báo cáo về việc phân phối vắc xin giả và hoạt động lừa đảo nhắm vào các cơ quan y tế.
Tại Việt Nam, thời gian qua có nhiều tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước nộp hồ sơ đăng ký, liên hệ với Bộ Y tế để chào bán, gợi ý cung cấp vắc xin COVID-19 của các nhà sản xuất như Moderna (Mỹ), AstraZeneca… Tuy nhiên, qua xác minh thông tin, các nhà sản xuất vắc xin trên hiện tại chưa có hoạt động ủy quyền, ủy thác với các tổ chức, cá nhân này. (Tiền phong, trang 10)
Hà Nội có thêm tuyến phố mới mang tên một thầy thuốc tiêu biểu
Sáng 22/3, UBND quận Long Biên (Hà Nội) phối hợp với Bệnh viện Phổi Trung ương (Bộ Y tế) tổ chức lễ gắn biển tên đường phố Phạm Khắc Quảng, Nguyễn Thời Trung và Hoàng Minh Đạo.
Tuyến phố Phạm Khắc Quảng thuộc phường Giang Biên, quận Long Biên, thành phố Hà Nội. Tuyến phố này mang tên một thầy thuốc, một trí thức yêu nước ngành Y tế đã có nhiều đóng góp cho sự nghiệp cách mạng nói chung và sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân nói riêng, đó là GS.TS Phạm Khắc Quảng (1912 – 2000), nguyên quán tại huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh.
Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh, đây là niềm vinh dự, niềm tự hào không chỉ của riêng gia đình Giáo sư, bác sĩ Phạm Khắc Quảng, mà còn là của toàn ngành Y tế nói chung. Sự kiện ngày hôm nay có ý nghĩa nhân văn sâu sắc và giá trị giáo dục truyền thống lịch sử cho các thế hệ thầy thuốc, để tiếp tục phát huy tinh thần vượt khó, kế thừa truyền thống tốt đẹp của ngành; phấn đấu, nỗ lực, tận tụy, hết mình phục vụ sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân.
“Chúng tôi, những thế hệ kế tục của giáo sư nguyện đem hết sức mình để tô đẹp thêm truyền thống ngành Y tế Việt Nam xứng đáng với sự tin tưởng của Đảng, Nhà nước và nhân dân”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Trải qua nhiều năm công tác trong ngành Y tế, trên nhiều cương vị, GS.TS.BS Phạm Khắc Quảng luôn đem hết khả năng, thời gian và công sức để chữa bệnh, nghiên cứu khoa học, giảng dạy và viết sách. Giáo sư là người thầy, người anh cả của nhiều thế hệ thầy thuốc, đặc biệt trong chuyên ngành lao và bệnh phổi.
Với hơn 50 năm gắn bó trong ngành, GS Phạm Khắc Quảng đã có nhiều công trình khoa học, trong đó nổi bật nhất là “Chương trình chống lao 10 điểm” đã được áp dụng từ năm 1976, góp phần quan trọng vào việc phòng chống lao ở nước ta.
Với sự nghiệp cách mạng, GS.TS Phạm Khắc Quảng là người trí thức tiêu biểu hướng về kháng chiến. Ông là một nhân sĩ yêu nước chân chính, quyết tâm theo con đường cách mạng của Đảng, của chủ tịch Hồ Chí Minh, tích cực tham gia và có nhiều đóng góp phục vụ sự nghiệp cách mạng, trong đó đáng kể là việc chuyển đổi căn nhà 12 Bà Huyện Thanh Quan cho Chính phủ và phòng khám bệnh tư của ông ở phố Tràng Thi là nơi gặp mặt của các trí thức thủ đô hướng về kháng chiến. Ông cũng tích cực giúp đỡ cán bộ hoạt động bí mật trong nội thành, vận động quyên góp thuốc và dụng cụ y tế gửi cho kháng chiến….
Ghi nhận những đóng góp to lớn của GS.BS Phạm Khắc Quảng, Nhà nước đã trao tặng nhiều huân huy chương và nhiều danh hiệu cao quý. Năm 2006, GS Phạm Khắc Quảng được Nhà nước truy tặng Huân chương Đại đoàn kết dân tộc và năm 2012, Bộ Y tế đã truy tặng ông Giải thưởng Phạm Ngọc Thạch về công tác phòng chống lao và bệnh phổi. (Gia đình & Xã hội, trang 3)
Cùng chủ đề Sức khỏe & Đời sống, trang 2: “Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long dự lễ gắn biển tên đường Phạm Khắc Quảng”; An ninh Thủ đô, trang 4: “Hà Nội có tuyến phố mang tên GS.TS Phạm Khắc Quảng”
Vaccine “made in Vietnam”: 30 người sắp tiêm thử nghiệm Covivac
Thời gian tiêm dự kiến vào 2 ngày 23 và 25/3, mỗi buổi tiêm có 15 người tại Đại học Y Hà Nội.
Trao đổi với phóng viên Báo Gia đình & Xã hội sáng 22/3, PGS.TS Vũ Đình Thiểm – Giám đốc Trung tâm thử nghiệm lâm sàng thuộc Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương – cho biết, trong tuần này sẽ có thêm 30 người tình nguyện tiêm thử nghiệm vaccine COVID-19 “made in Vietnam” có tên Covivac.
Thời gian tiêm dự kiến vào 2 ngày 23 và 25/3, mỗi buổi tiêm có 15 người do điều kiện điểm lưu trú qua đêm để theo dõi sau tiêm chỉ cho phép số lượng tối đa là 15 người.
“Mỗi buổi sẽ có 8 người nam và 7 nữ hoặc 8 nữ 7 nam; độ tuổi từ 18-59. Chúng tôi dự kiến tiêm vào buổi sáng”, PGS Thiểm nói.
Cũng theo Giám đốc Trung tâm thử nghiệm lâm sàng thuộc Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, sáng 22/3, nhóm 6 tình nguyện viên đầu tiên được tiêm mũi đầu tiên của vaccine Covivac hôm 15/3 đã được khám sức khoẻ lần 1 sau tiêm. Họ được xét nghiệm công thức máu, xét nghiệm đánh giá chức năng thận, chức năng gan… cùng các đánh giá khác. “Nhìn chung sức khoẻ của họ đều ổn định sau tiêm 1 tuần” – PGS Thiểm nói. 6 người này vẫn sinh hoạt, đi làm bình thường.
3 tuần nữa, nhóm người này sẽ trở lại Đại học Y Hà Nội để tiêm tiếp mũi 2. Trong 21 ngày này, các nghiên cứu viên của Trung tâm Thử nghiệm lâm sàng sẽ thường xuyên gọi điện cho các tình nguyện viên để hỏi về sức khỏe của họ, đồng thời nhắc nhở họ theo dõi sức khỏe và điền vào phiếu theo dõi sức khỏe đầy đủ, chính xác.
Trước đó sau 24 giờ theo dõi sức khỏe tại cơ sở tiêm mũi 1, sức khỏe của 6 người này ổn định. Một số trường hợp chỉ có phản ứng nhẹ trong khoảng 30 phút đến 1 tiếng sau tiêm như đau đầu.
Theo thiết kế nghiên cứu, 120 tình nguyện viên thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1 được chia thành 5 nhóm để tiêm với các mức liều khác nhau gồm 3 nhóm vaccine không có tá chất với các mức liều: 1mcg – 3mcg – 10mcg; 1 nhóm vaccine mức liều 1mcg có bổ sung tá chất và 1 nhóm gồm 20 người tiêm giả dược (nước muối vô trùng dùng để tiêm). Người tình nguyện tham gia nghiên cứu sẽ được tiêm 2 mũi (tiêm vaccine hoặc tiêm giả dược) cách nhau 28 ngày.
Dự kiến hoàn thành báo cáo giữa kỳ giai đoạn 1 vào tháng 7/2021. Sau khi có báo cáo kết quả giữa kỳ và cuối kỳ của giai đoạn 1, nếu vaccine cho thấy đạt các tiêu chuẩn về an toàn và tạo được miễn dịch có khả năng phòng bệnh, trên cơ sở được Bộ Y tế phê duyệt, nhóm nghiên cứu sẽ tiếp tục triển khai giai đoạn 2 với cỡ mẫu lớn hơn tại Trung tâm Y tế huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình.
Vaccine Covivac phòng COVID-19 do Viện Vaccine và Sinh phẩm Y tế (IVAC) trực thuộc Bộ Y tế nghiên cứu và sản xuất. Đây là loại vaccine phòng COVID-19 “made in Vietnam” thứ 2 tại nước ta được Bộ Y tế cấp phép thử nghiệm lâm sàng (sau Nano Covax của công ty Nanogen hiện đang tiêm thử nghiệm giai đoạn 2).
Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết Covivac được đặt kỳ vọng và niềm tin sẽ thành công. Qua nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng tại Việt Nam, Ấn Độ và Hoa Kỳ cho thấy hiệu quả bảo vệ của vaccine này không chỉ với chủng virus bình thường mà còn với biến chủng tại Anh, Nam Phi. (Gia đình & Xã hội, trang 1)
Hiến, ghép tạng tại Việt Nam: Nhu cầu nhiều, nguồn cung hạn chế
Sáng 22-3, tại TPHCM, Bộ Y tế tổ chức hội thảo “Tăng cường nguồn hiến mô, bộ phận người” nhằm tháo gỡ vướng mắc các quy định tại Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác.
Theo các chuyên gia y tế, dù luật có hiệu lực từ 1-7-2007, nhưng đến nay còn nhiều bất cập. Điều này khiến nguồn tạng hiến vẫn khan hiếm trong khi nhu cầu được ghép tạng ngày càng cao. Đây cũng là căn nguyên khiến tình trạng mua bán mô, tạng, bộ phận cơ thể người trở nên phổ biến.
Còn nhiều bất cập
Năm 1992, Việt Nam bắt đầu thực hiện ghép tạng từ người cho sống và đến năm 2010 triển khai ghép tạng từ người cho chết não. Ông Nguyễn Hoàng Phúc, Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia, cho biết, dù xuất phát điểm của ghép tạng Việt Nam chậm so với thế giới gần 40 năm, nhưng với sự cố gắng của đội ngũ y bác sĩ và tiến bộ vượt bậc của nền y học, Việt Nam đang dần tiệm cận với thế giới trong lĩnh vực ghép tạng.
Tính đến tháng 12-2020, Việt Nam thực hiện được 5.587 ca ghép các bộ phận cơ thể người như thận, gan, tim, phổi, tụy, chi trên, ruột… Về công tác vận động hiến tạng, đến ngày 31-12-2020, cả nước có 40.257 trường hợp đăng ký hiến tạng sau khi chết, chết não. Đặc biệt có 100 người đăng ký hiến tạng khi còn sống và đã có 7 người hiến tạng khi còn sống. Hiện Việt Nam có 20 trung tâm ghép tạng, có thể làm chủ phần lớn các kỹ thuật ghép mà các nước đã triển khai.
Dù vậy, theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn, Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác vẫn còn nhiều hạn chế. Quy định độ tuổi được phép hiến tạng phải trên 18 tuổi đã khống chế nguồn tạng được hiến tặng từ người cho chết não. Trong khi đó, mỗi năm Việt Nam có khoảng 10.000 trường hợp tử vong do tai nạn giao thông – nguồn tạng tiềm năng có thể ghép tạng. Bên cạnh đó, cơ chế chẩn đoán chết não của luật còn cứng nhắc khi bắt buộc phải có ý kiến xác nhận của ít nhất 3 chuyên gia (pháp y, bác sĩ trực tiếp chăm sóc, bác sĩ nội thần kinh).
“Còn nhiều vấn đề cần giải quyết để tạo sức bật mới cho công tác hiến, ghép tạng. Chúng ta cần góp ý, sửa đổi luật để tăng nguồn hiến mô, tạng nhưng vẫn phải tuân thủ Công ước Istanbul về cấm buôn bán tạng bằng cách tạo ra nguồn hiến tạng sạch, hợp pháp”, Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn chia sẻ.
Bác sĩ Trần Thị Cẩm Tú, Phó Giám đốc Trung tâm Ghép tạng, Bệnh viện (BV) Trung ương Huế, cho biết, trên thế giới việc quy định độ tuổi hiến tạng khá cởi mở, tạo nên nguồn tạng hiến rất “dồi dào”. Đơn cử như ở Anh, người dưới 18 tuổi vẫn có thể đăng ký hiến tạng ở mọi lứa tuổi và có thể thay đổi thay đổi quyết định bất cứ lúc nào. Còn tại Hà Lan, Đạo luật hiến tặng nội tạng quy định những người từ 12 tuổi trở lên có thể đăng ký hiến tạng sau khi qua đời; người dưới 12 tuổi muốn hiến tạng phải có sự cho phép của cha mẹ hoặc người giám hộ.
Ngăn chặn buôn bán tạng
Tại Việt Nam, ước tính hiện có khoảng 10.000 người chờ ghép thận, hàng ngàn trường hợp chờ ghép gan… Nhu cầu ghép tạng ngày càng cao, trong khi nguồn tạng ngày càng khan hiếm. Số lượng người hiến chết não tại các bệnh viện khá ít, chỉ chiếm khoảng 0,5%. Trong khi đó, số lượng ca ghép tạng từ người cho sống rất cao (5.255 ca). Điều này tiềm ẩn nguy cơ về mua bán mô, bộ phận cơ thể người. ư
Theo GS-TS Trần Ngọc Sinh, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Ghép tạng Việt Nam, mặc dù hành vi mua bán bộ phận cơ thể người là trái pháp luật nhưng thực tế tình trạng này diễn ra khá phổ biến.
Bác sĩ Trần Thị Cẩm Tú, Phó Giám đốc Trung tâm Ghép tạng, BV Trung ương Huế, cho biết, trên 50% người sống hiến tạng tại đơn vị này là người dưới 30 tuổi, và đã phát sinh những trường hợp tiêu cực từ người hiến tạng trẻ tuổi này. Nhận thấy sự phức tạp từ việc tiếp nhận hồ sơ cho và nhận tạng, cuối năm 2016, BV Trung ương Huế thành lập Phòng điều phối ghép tạng. Có nhiều trường hợp BV Trung ương Huế từ chối hiến, ghép tạng khi có dấu hiệu nghi ngờ, nhưng sau đó trường hợp này đã đến một trung tâm ghép tạng khác và ghép trót lọt.
Đồng tình với ý kiến này, TS-BS Dư Thị Ngọc Thu, Trưởng đơn vị Điều phối ghép bộ phận cơ thể người, BV Chợ Rẫy, chia sẻ, mới đây đơn vị này tiếp nhận một bộ hồ sơ chồng đăng ký hiến thận cho vợ. Hồ sơ đầy đủ các loại giấy tờ hợp pháp. Tuy nhiên, sau khi nhận được thông tin từ BV Đại học Y Dược TPHCM về một trường hợp giả mạo hồ sơ, BV Chợ Rẫy rà soát lại và phát hiện đây là hồ sơ giả mạo, BV Chợ Rẫy đã từ chối thực hiện ghép tạng.
“Nếu không nhận được thông tin BV Đại học Y Dược TPHCM, chúng tôi cũng không thể nhận biết được bộ hồ sơ đó là giả mạo; và nhân viên y tế cần cảnh giác cao độ bởi hành vi làm giấy tờ, hồ sơ giả càng ngày càng tinh vi”, TS-BS Dư Thị Ngọc Thu cho hay.
Tại hội thảo, các đại biểu đề xuất không nên giới hạn về độ tuổi đối với người hiến chết não. Đối với người hiến sống có cùng huyết thống, cần đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Còn người hiến sống không cùng huyết thống cần từ đủ 30 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Bên cạnh đó, cần xác định rõ tạng hiến là “Quà tặng của sự sống”, là tài sản quốc gia, không thuộc sở hữu riêng của cơ sở y tế nào. Ngoài ra, cần xây dựng giá gói dịch vụ ghép thận làm cơ sở cho BHYT thanh toán theo tỷ lệ 80%, phần còn lại do bệnh nhân cùng chi trả.
Để hạn chế tình trạng mua bán bộ phận cơ thể người, các cơ sở y tế chỉ ghép tạng khi người ghép có tên trong danh sách chờ ghép quốc gia và danh sách này là cơ sở pháp lý cho việc điều phối lấy, ghép tạng trong toàn quốc. Dự kiến năm 2022, Bộ Y tế sẽ trình Quốc hội về Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác sửa đổi. (Sài Gòn giải phóng, trang 4)
Bộ Y tế kiểm tra công tác tiêm vaccine phòng COVID-19 tại 5 địa phương
Từ ngày 24-28.3, Bộ Y tế tổ chức Đoàn kiểm tra công tác phòng chống dịch và triển khai tiêm vaccine phòng COVID-19 tại các tỉnh, thành phố: Quảng Ninh, Hải Dương, Hà Nội, TPHCM và Tây Ninh.
Theo đó, Bộ Y tế tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc thực hiện các quy định về nhập cảnh, giám sát, cách ly y tế, phòng chống COVID-19, đặc biệt là các điều kiện trước khi nhập cảnh (Giấy xét nghiệm âm tính với SARS-CoV-2, giấy khai bao y tế…), việc đưa đón từ cửa khẩu, các khu vực cách ly y tế đối với người nhập cảnh (bao gồm khu cách ly trong, ngoài quân đội có thu phí) tuyệt đối không để lây lan trong khu vực cách ly, lây lan ra cộng đồng. Đảm bảo việc xét nghiệm đúng số lượng, thời gian, đối tượng.
Đồng thời, Bộ Y tế liên tục thông báo cho người dân những địa điểm nguy cơ để người dân biết, khai báo với cơ quan y tế để được sàng lọc, xét nghiệm kịp thời; phối hợp với các Bộ, ngành và địa phương thường xuyên truyền thông khuyến khích nhân dân giám sát, phát hiện người từ những địa điểm nguy cơ về nơi cư trú trên địa bàn mà không khai báo y tế hoặc khai báo không đúng sự thật…
Theo thông tin của Bộ Y tế, tính đến ngày 21.3, tổng cộng đã thực hiện tiêm vaccine phòng COVID-19 cho 33.891 người được tiêm vaccine phòng COVID-19 tại 16 tỉnh/thành phố, trong đó riêng tỉnh Hải Dương đã chiến khoảng 50% tổng số người được tiêm với 16.635 người.
Dự kiến, đến cuối tháng 3.2021, Chương trình tiêm chủng mở rộng sẽ tổ chức các khóa tập huấn chuyên môn cho các tỉnh, thành phố còn lại để sẵn sàng cho triển khai khi đợt vaccine COVID-19 tiếp theo về đến nước ta. (Lao động, trang 2).